رشته آموزش کودکان استثنایی
در این مقاله میخواهیم به بررسی رشته آموزش کودکان استثنایی بپردازیم. همانطور که از نام این رشته پیداست این رشته به طور مستقیم با کودکان استثنایی در ارتباط است. منظور از کودکان استثنایی کودکانی است که از ضعف جسمی و روحی رنج میبرند. کودکان نابینا، ناشنوا، عقبمانده ذهنی، دارای معلولیت جسمی، کودکان مبتلا به اختلالات عاطفی – اجتماعی و کودکان تیزهوشان میباشند و هدف از ایجاد این رشته دانشگاهی تربیت نیروی متخصص در زمینه آموزش و ایجاد فرصتهای مناسب برای این افراد میباشد.
آنچه می خوانید:
معرفی رشته آموزش کودکان استثنایی
در ادامه به معرفی کامل رشته آموزش کودکان استثنایی می پردازیم. حدود سه درصد از افراد هر جامعه دچار معلولیت و یا عقبماندگی ذهنی هستند. این افراد نیاز به محیط آموزشی و آموزشهای خاص دارند. برای این آموزشهای خاص نیاز به نیروی متخصص در این زمینه میباشد. رشته آموزش کودکان استثنایی بهمنظور تربیت افراد بامهارت در زمینه ارتباط و آموزش با کودکان استثنایی میباشد. این رشته زیرگروه رشتههای نظری یعنی علومتجربی، ریاضی و انسانی میباشد. این رشته جز رشتههای پرطرفدار بوده و افراد زیادی را به خود جذب میکند چراکه بیتوجهی به افراد استثنایی باعث ضرر و زیان رساندن به جامعه میشود. دانشجویان این رشته علاوه بر معلمی، نحوه ارتباط و برخورد با این دسته از کودکان را آموزش میبینند و لازم به ذکر است فارغالتحصیلان این رشته پس از اتمام درس جذب بازار کار میشوند؛ در ادامه در رابطه با این موضوع بیشتر خواهیم گفت.
توانایی های لازم برای رشته آموزش کودکان استثنایی
باتوجهبه اینکه کودکانی که دانشآموختگان این رشته با آنها سروکار دارند دارای مشکلاتی میباشند، نیاز است فرد توانمندیهای لازم برای ارتباط با این افراد را داشته باشد. تمرکز اصلی این رشته این است که توانمندیها و استعدادهای این کودکان شناخته شود و پرورش داده شود. اکثر افراد دارای معلولیت افراد باهوشی هستند که نیاز است هوش آنها پرورش پیدا کند. فردی که رشته آموزش کودکان استثنایی را انتخاب میکند باید صبر و حوصله زیادی برای حضور در این حیطه شغلی داشته باشد و با عشق بتواند وظیفه خود را نسبت به این کودکان خاص انجام دهد. در این صورت میتواند ارتباط بهتری با این کودکان بگیرد. همچنین معلم این کودکان باید تلاش کند تا اعتمادبهنفس دانشآموزان افزایش پیدا کند و توانایی کنترل رفتارهای ناهنجار این کودکان را نیز داشته باشد. تیپهای شخصیتی مناسب برای این شغل و رشته عبارتاند از:
- ESFJ
- ISFJ
- ESFP
- ISFP
وظایف معلمان کودکان خاص
کار معلمان کودکان خاص با کار معلمان عادی تفاوتهای بسیاری دارد چراکه این معلمان با افرادی که دارای ناتوانیهای جسمانی و یا مشکلات عاطفی و رفتاری هستند در ارتباطاند. برخی از وظایف معلمان کودکان خاص در لیست زیر آورده شده است.
- آموزش دروس متناسب با نیازهای کودکان خاص
- ایجاد ارتباط دوستانه با دانشآموزان خاص
- همکاری با سایر متخصصان این حیطه
- استفاده از ابزار آموزشی متناسب با توانمندی دانشآموزان خاص
- نمره دهی و سنجش دانشآموزان خاص باتوجهبه شرایط

دروس دانشگاهی رشته آموزش کودکان استثنایی
رشته آموزش کودکان استثنایی در مقطع کارشناسی بهصورت تک گرایش در دانشگاه فرهنگیان ارائه میشود اما در مقطع ارشد یکی از گرایشهای رشته روانشناسی بهحساب می آید. دوره کارشناسی 4 ساله است و دانشجویان موظف به گذراندن 150 واحد درسی میباشند.
- دروس عمومی: 26 واحد
- تربیتی: 27 واحد
- دروس تخصصی: 97 واحد
- اختیاری: 4 واحد
دروس عمومی
بهداشت و کمکهای اولیه. ادبیات فارسی. زبان عمومی. تربیت بدنی ۱٫ تربیت بدنی ۲٫ دو درس از دروس مبانی نظری اسلام. یک درس از دروس اخلاق اسلامی و … .
دروس تربیتی و تخصصی
در این بخش برخی از دروس تربیتی و تخصصی رشته آموزش کودکان استثنایی را معرفی میکنیم:
آموزش دانشآموز با آسیب ذهنی، آموزش دانشآموز با آسیب شنوایی، آموزش دانشآموز با آسیب بینایی، موزش در اختلال چندمعلولیتی، آموزش در اختلال جسمی – حرکتی، آموزش در اختلال ADHD، آموزش در اختلال طیف اوتیسم، موزش در اختلالات گفتار و زبان، کارورزی پروژه کارشناسی، پژوهش و توسعه حرفهای، مواد و وسایل آموزشی، کاربرد رسانه و فناوری اطلاعات و آزمونهای روانی و تشخیصی، روشهای مشاوره و مصاحبه، بازی و حرکتدرمانی، تهیه مواد و وسایل آموزشی، کمکآموزشی، روش تدریس علومتجربی و اجتماعی، روش تدریس ریاضی، روش تدریس زبان فارسی، روانشناسی تربیتی، روانشناسی رشد کودکی و نوجوانی، جامعهشناسی عمومی، جامعهشناسی آموزشوپرورش، اقتصاد آموزشوپرورش، مقدمات مدیریت آموزشی، مقدمات برنامهریزی آموزشی و درسی، آموزشوپرورش کودکان استثنایی.
کارنامه قبولی رشته آموزش کودکان استثنایی
در این قسمت به ارائه چند کارنامه قبولی در رشته آموزش کودکان استثنایی میپردازیم. شما میتوانید با استفاده از این کارنامهها بهصورت حدودی متوجه شوید برای قبولی در این رشته به چه رتبه و درصدهایی نیاز دارید.



آینده شغلی رشته آموزش کودکان استثنایی
فارغالتحصیلان این رشته میتوانند پس از اتمام درس خود در مراکز مربوطه مشغول به کار شوند. برای مثال این افراد میتوانند استخدام آموزشوپرورش شوند و در مدارس زیر نظر آموزشوپرورش مشغول به کار شوند. در لیست زیر مواردی از مشاغل مربوط به رشته آموزش کودکان استثنایی را مشاهده میکنید:
- کارشناس گزینش و تشخیص کودکان عقبمانده ذهنی
- کارشناس آموزشوپرورش کودکان و دانشآموزان عقبمانده ذهنی
- دبیر مدارس دانشآموزان استثنایی (عقبمانده ذهنی)
- مربی مراکز نگهداری کودکان عقبمانده ذهنی
- مدیر مراکز کودکان و دانشآموزان عقبمانده ذهنی
نکته قابلتوجه این است که فارغالتحصیلان دانشگاه فرهنگیان 5 سال طرح تعهد خدمت دارند و باید در یکی از مدارسی که توسط آموزشوپرورش مشخص میشود طرح خود را بگذرانند. از لحاظ درآمدی نیز بسته به تجربه کاری و تحصیلاتی که دارند متفاوت میباشد اما به طور میانگین درآمد معلمان ابتدایی حدود 4 میلیون تومان در ماه است.
تحصیل رشته آموزش کودکان استثنایی در خارج از کشور
به علت اهمیت بالایی که کشورهای جهان برای کودکان با شرایط خاص قائل هستند، محیط ویژهای برای تربیت و آموزش این کودکان اختصاصدادهشده است. برای مثال در آمریکا قانونی وجود دارد که مدارسی آموزش خود را به کودکان استثنائی بهصورت رایگان اختیار دادهاند بنابراین باتوجهبه اینکه این مراکز برای کودکان استثنائی وجود دارند فرصت کاری نیز در این کشور بالا است. همچنین در کشورهای کانادا و استرالیا نیز جذب کار برای این رشته تحصیلی بالا میباشد. ازاینرو دانشگاههای موجود در این کشورها نیز پذیرش برای تحصیل در این رشته را دارند. بیشتر کشورهای اروپایی نیز رویه مشابهی برای آموزش به کودکان خاص دارند و میتوانند مقصد خوبی برای مهاجرت و تحصیل در این رشته باشند.
تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم
در مقاله معرفی رشته آموزش کودکان استثنایی سعی کردیم دید جامع و کاملی از این رشته را ارائه دهیم. اگر قبولی در کنکور و بهترین دانشگاههای کشور هدف شماست و میخواهید با ورود به دانشگاهی معتبر و انتخاب رشتهای مناسب آینده شغلی خود را به بهترین شکل بسازید، تیم مشاوره تحصیلی و برنامه ریزی آکو به مدیریت مهندس حاج کرم در کنار شما خواهد بود. ما به شما کمک میکنیم تا در مهمترین سال زندگیتان، بهترین خود را اجرا کنید و عالیترین نتیجه را بگیرید. شما میتوانید برای ارتباط با برترین مشاوران کشور با شماره 02633408944 ارتباط برقرار کنید. تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم اینجا حضور دارند تا پاسخگوی سؤالات شما باشند. همچنین میتوانید سؤالات خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.