تا قبل از قرن بیستم میلادی تشخیص و درمان بیماری افراد طبق بررسی حالات آن‌ها و با استفاده از روش‌های شناخته شده بود که به تجویز دارو یا انجام عمل جراحی منجر می‌شد. اما در اوایل قرن بیستم مفهوم تازه‌ای در پزشکی مطرح گردید. ساختار بدن انسان مشابه به یک سیستم هماهنگ مهندسی و بیماری‌ها عامل بی نظمی در این سیستم در نظر گرفته شد. به همین دلیل رشته مهندسی پزشکی بنیان گذاری شد. تاریخچه رشته مهندسی پزشکی در ایران به ابوعلی سینا باز می گردد اما بازار کار و درآمد این رشته در روزهای پیش رو قابل پیش بینی نیست. مرکز مشاوره تخصصی انتخاب رشته کنکور آکو در کرج همراه داوطلبان کنکور امسال درباره سوال ” رشته مهندسی پزشکی چیست ” توضیحات بیشتری را ارائه میدهیم.
فهرست مطالب
اولین پژوهش‌ها در زمینه مهندسی پزشکی را پروفسور نحوی در دانشگاه صنعتی شریف آغاز کرد و نخستین آزمایشگاه را در این دانشگاه در سال ۱۳۵۶ تاسیس کرد. هرچند رشته مهندسی پزشکی در خارج از کشور از سالهای پیشین وجود داشته است اما، در سال ۱۳۷۲ دوره کارشناسی رشته مهندسی پزشکی در ایران برای نخستین بار در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در دوره شبانه و روزانه ارائه گردید. با گذشت زمان رشته مهندسی پزشکی گسترش پیدا کرد و دانشگاه های سراسر کشور به پذیرش دانشجو در این رشته پرداختند. اما رشته مهندسی پزشکی چیست؟
رشته مهندسی پزشکی چیست
رشته مهندسی پزشکی چیست؟ مهندسی پزشکی ترکیبی از پزشکی و مهندسی می‌باشد که به طراحی و تولید تجهیزات اتاق عمل، اعضای مصنوعی مکانیکی یا الکتریکی و تجهیزات پزشکی می‌پردازد. دروس رشته مهندسی پزشکی شامل اصول مهندسی و مفاهیم طراحی می‌باشد و این اصول را با پزشکی و زیست شناسی ترکیب می‌کند. گرایش های رشته مهندسی پزشکی با کم کردن فاصله بین پزشکی و مهندسی سعی در تشخیص بیماری ها و مراقبت های بهداشتی و درمانی به صورت قاعده مند دارد.
در دروس رشته مهندسی پزشکی در ایرانمهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی شیمی، شیمی و ریاضیات در مهندسی پزشکی باهم پیوند خورده‌اند تا به سلامت انسان‌ها کمک کنند. مهندسان پزشکی با پزشکان و محققان همکاری می‌کنند تا سیستم‌ها و تجهیزات را برای حل مشکلات بالینی گسترش دهند. مهندسین پزشکی برخی از فناوری‌هایی که باعث تقویت و صرفه جویی در زندگی می‌شود را گسترش داده‌اند که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- ساخت پروتز هایی مانند دندان مصنوعی
- سیستم های نوین جراحی مانند جراحی رباتیک و لیزر
- روش های تصویربرداری مانند سونوگرافی و اشعه x
- پرتو درمانی به کمک اشعه
- دستگاه های مختلف فیزیوتراپی
- دستگاه های درمانی گوناگون مانند دیالیز کلیه
مهارت های لازم برای موفقیت در رشته مهندسی پزشکی
بیشتر واحدهای درسی رشته مهندسی پزشکی مربوط به مهندسی می‌باشد. به همین دلیل تسلط بر دروس ریاضی و فیزیک برای قبولی در رشته مهندسی پزشکی بسیار ضروری است. متقاضیان رشته مهندسی پزشکی باید بدانند که محیط کاری و بازار کار آن ها اغلب در بیمارستان ها و محیط های مرتبط با آن هاست. پس باید به این محیط و علم زیست شناسی نیز علاقه داشته باشند.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی برای این که طراحی‌های مفیدی داشته باشند باید بتوانند نیاز های بیماران و مشتریان را به خوبی تحلیل کنند. داشتن روحیه ی کار تیمی نیز از ویژگی های لازم برای ورود به این رشته است زیرا باید با بیماران و پزشکان و مهندسان در ارتباط باشند تا بتوانند اطلاعات لازم را دریافت و بر اساس آن طرح را اجرایی کنند. بر مباحث ریاضی و آمار نیز باید مسلط باشند تا بتوانند از موضوعات پیشرفتۀ ریاضی برای تجزیه و تحلیل استفاده کنند.
از جمله وظایف مهندسان پزشکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تجهیزات پزشکی را نصب و راه اندازی کنند.
- نحوه استفاده و نگهداری از تجهیزات و دستگاه های پزشکی را به کار کنان آموزش می‌دهند.
- تجهیزات و دستگاه های پزشکی را طراحی و تولید می‌کنند.
- کار های مختلف پژوهشی و تحقیقاتی برای بهتر شدن کیفیت دستگاه های پزشکی انجام می‌دهند.
دروس رشته مهندسی پزشکی
دوره تحصیل مهندسی پزشکی ۴ سال است که معادل ۸ ترم تحصیلی می باشد. دانشجویان رشته مهندسی پزشکی مثل همه مقاطع لیسانس باید ۱۴۰ واحد درسی را بگذرانند که به صورت زیر می باشد:
- دروس عمومی: ۲۰ واحد
- واحد های پایه: ۲۶ واحد
- درس های اصلی: ۴۷ واحد
- واحدهای تخصصی: ۴۷ واحد
البته دروس رشته مهندسی پزشکی باتوجه به هر گرایش تخصصی متفاوت خواهد بود. اما همه گرایش ها دارای دروس مشترک و اختصاصی است که دروس مشترک بین همه گرایش های رشته مهندسی پزشکی عبارتند از: ریاضی عمومی، معادلات دیفرانسیل، فیزیک عمومی، برنامه‌نویسی کامپیوتر، آمار حیاتی و احتمالات، محاسبات عددی، استاتیک و مقاومت مصالح در مهندسی پزشکی، ریاضیات مهندسی، مقدمه‌ای بر مهندسی پزشکی زیستی، تجهیزات عمومی بیمارستان‌ها و کیلینیک‌های پزشکی، مدارهای الکتریکی، الکترونیک، مدارهای منطقی، بهداشت عمومی، اصول توانبخشی وسایل و دستگاه‌ها، اصول و کلیات مدیریت خدمات بهداشتی ـ درمانی، اصول سیستم‌های رادیولوژی و رادیوتراپی، فیزیولوژی، آناتومی،فیزیک پزشکی، زبان تخصصی مهندسی پزشکی، بیوفیزیک، کارورزی، پروژه.
دروس تخصصی گرایش های رشته مهندسی پزشکی
دروس تخصصی گرایش بیومواد: ترمودینامیک، شیمی عمومی، پدیده‌های نفوذ، خواص مواد مهندسی، مقدمه‌ای بر کاربرد مواد مهندسی در پزشکی، مکانیک سیالات، بیوشیمی، فرآیند شکل‌دهی و ساخت بیومتریال، انتقال جرم و انتقال حرارت، کارگاه آزمون‌های بیولوژیکی، دینامیک و ارتعاشات در مهندسی پزشکی، پروتزهای بیومتریال‌ها، شیمی آلی.
درس های تخصصی گرایش بیومکانیک: دینامیک و ارتعاشات در مهندسی پزشکی، طراحی و تولید به کمک کامپیوتر، ترمودینامیک و انتقال حرارت، خواص مواد مهندسی، مقدمه‌ای بر کاربرد مواد مهندسی در پزشکی، ارتز و پروتز، مکانیک سیالات، کینزیولوژی و بیومکانیک مقدماتی، طراحی اجزا، شیمی عمومی، دینامیک ماشین، بیوشیمی.
واحد های تخصصی گرایش بیوالکتریک: مدارهای الکتریکی، ماشین‌های الکتریکی مستقیم و متناوب، اندازه‌گیری الکترونیکی، الکترونیک، سیستم‌های کنترل خطی، میکروپروسسور، مخابرات آنالوگ و دیجیتال، تکنیک پالس، تجزیه و تحلیل سیستم‌ها، حفاظت الکتریکی در سیستم‌های بیمارستانی، مقدمه‌ای بر هوش محاسباتی و زیستی.
گرایش های رشته مهندسی پزشکی چیست
رشته مهندسی پزشکی در مقطع کارشناسی داری ۳ گرایش بیوالکترونیک، بیومکانیک و بیو مواد می باشد.
گرایش بیومواد رشته مهندسی پزشکی: با توجه به توسعه ابزار پزشکی در جامعه به افرادی نیاز هست که با درک صحیح از فیزیک و شیمی مواد و شناختن محیط بیولوژیکی بتوانند وسایل کاربردی تولید کنند. در این گرایش بیشتر تهیه مواد مختلف مصنوعی و طبیعی، قالب گیری نهایی مواد و اصلاح آن ها بررسی می‌شود.
گرایش بیومکانیک در مهندسی پزشکی: در گرایش بیومکانیک مفاهیم مکانیک در زمینه های پزشکی مطالعه می‌شود. از جمله دستاورد های این گرایش می‌توان به ساخت دریچه های قلب مصنوعی، پروتز ها، مفاصل مصنوعی و ابزار های جراحی اشاره کرد.
گرایش بیوالکتریک مهندسی پزشکی: در این گرایش افرادی تربیت می‌شوند که مهارت تجهیز، طراحی و نگهداری دستگاه های پزشکی را می‌آموزند. مهندسان بیوالکتریک باید کار خود را از منظر مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر و مهندسی فناوری اطلاعات ببینند. آن‌ها بعد از فارغ التحصیلی می‌توانند به پردازش علائم حیاتی، تولید ابزار توانبخشی، طراحی سیستم های گفتار درمانی، طراحی سیستم های مانیتورینگ برای بیمارستان‌ها و … بپردازند.
گرایش های رشته مهندسی پزشکی در کارشناسی ارشد
رشته مهندسی پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد در ۲ مجموعه مهندسی برق و مهندسی مکانیک ارائه می‌شود. گرایش های این رشته در مهندسی برق گرایش بیوالکترونیک، گرایش اطلاعات پزشکی و گرایش ورزش و در مهندسی مکانیک شامل گرایش های توانبخشی و ورزش می‌باشد. گرایش‌های رشته مهندسی پزشکی در مقطع دکتری عبارتند از:
- مهندسی‌بیومکانیک
- مهندسی بیومتریال
- گرایش‌مهندسی بیوالکتریک
قبولی رشته مهندسی پزشکی در ایران
کارنامه قبولی رشته مهندسی پزشکی در هر یک از دانشگاه های ایران متفاوت است. جدول زیر نمونه کارنامه های قبولی این رشته در سال 99 است. با مشاهده این جدول می توانید به طور حدودی تخمین بزنید که در کدام دانشگاه های ایران می‌توانید در رشته مهندسی پزشکی قبول شوید.
بازار کار رشته مهندسی پزشکی در ایران چیست
فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی باید حداقل مدرک کارشناسی را برای ورود به بازار کار داشته باشند. آن ها می‌توانند در زمینه‌های مختلفی مشغول به کار شوند. بازار کار فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی معمولا در بیمارستان‌ها برای نگهداری از تجهیزات پزشکی است. نگه داری از دستگاه هایی مانند تجهیزات اشعه ایکس و یا در صنعت تولید ابزار آلات فعالیت می‌کنند.
حضور یک متخصص برای تجهیزات پزشکی در همۀ بیمارستان ها و مراکز درمانی ضروری است. با گسترش شرکت‌های دانش بنیان در عرصه پزشکی بازار کار رشته مهندسی پزشکی در ایران نیز رونق گرفت و فرصت های شغلی مناسبی را با درآمد معقول برای افراد فراهم کرده است.
فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی می‌توانند در کلینیک ها، بیمارستان های خصوصی و دولتی، کارخانه های تولید لوازم پزشکی،سازمان تامین اجتماعی، موسسه استاندارد، مراکز تحقیقاتی و … مشغول به کار شوند.
درآمد نجومی برای رشته مهندسی پزشکی
اگر فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی سرمایه کافی داشته باشند و بخواهند وارد بازار کار خصوصی شوند، می‌توانند شرکت وارد کننده تجهیزات پزشکی تاسیس کنند و یا در دانشگاه ها به تدریس مشغول شوند. تاسیس شرکت وارد کننده یا تولید کننده تجهیزات پزشکی میتواند برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی درآمد های نجومی به همراه داشته باشد.
درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی با توجه به محیط کار آن ها متفاوت می‌باشد. کسانی که در بخش‌های دولتی کار می‌کنند حقوقی طبق قانون مدیریت کشور دریافت می کنند. آن‌هایی که در بخش خصوصی کار می‌کنند می‌توانند درآمد بیشتری داشته باشند. اما به طور میانگین درآمد ماهانۀ آن ها ۷ تا 10 میلیون تومان می‌باشد.
تحصیل رشته مهندسی پزشکی در خارج از کشور
افرادی که می‌خواهند برای تحصیل رشته مهندسی پزشکی به خارج از کشور بروند و قصد شرکت در کنکور ایران را ندارند، باید نمرات دروس ریاضی و فیزیک آن‌ها بالا باشد و در درس زیست و شیمی نیز عملکرد خوبی داشته باشند. بر اساس تحقیقات انجام شده بازار کار برای فارغ التحصیلان رشته کارشناسی مهندسی پزشکی کمتر از افرادی است که برای مقاطع بالاتر تحصیل می‌کنند.
از این رو پیشنهاد می‌شود کسانی که برای تحصیل رشته مهندسی پزشکی خارج از کشور اقدام می‌کنند، باید حداقل تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند. ایالت‌هایی مانند وایومینگ، آلاسکا، نیوهمپشایر، کارولینای شمالی، نوادا، کانکتیکات، مریلند، کالیفرنیا، دلاور و رود آیلند از بهترین ایالات برای مهندسان پزشکی می‌باشد.
از جمله دانشگاه های برتر ارائه دهنده رشته مهندسی پزشکی در دنیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مجموعه دانشگاهی کلمبیا
- دانشگاه دوک
- دانشگاه‌خصوصی جانز هاپکینز
- دانشگاه‌دولتی میشیگان – آن آربر
- دانشگاه وندربیلت
درآمد رشته مهندسی پزشکی در کشور های مختلف متفاوت است که برخی از آن ها عبارتند از:
- درآمد رشته مهندسی پزشکی در استرالیا: ۸۷،۶۵۰ دلار
- در آمد مهندسان پزشکی در کانادا: ۷۵۴۱۶ دلار
- درامد مهندسی پزشکی در فرانسه: ۶۱،۷۵۹ دلار
- درآمد رشته BME در آلمان: ۷۸،۰۸۵ دلار
مشاوره تخصصی انتخاب رشته کنکور آکو
در مقاله معرفی رشته مهندسی پزشکی سعی کردیم دید جامع و کاملی از این رشته را ارائه دهیم. حالا که دقیقا میدانید رشته مهندسی پزشکی چیست و چه درس ها و گرایش هایی دارد، اگر به این رشته علاقه دارید و قبولی در کنکور و بهترین دانشگاه های ایران هدف شماست و می‌خواهید با ورود به دانشگاهی معتبر و انتخاب رشته‌ای مناسب آینده شغلی و درآمد خود را به بهترین شکل بسازید، تیم مشاوره تخصصی کنکور و انتخاب رشته آکو به مدیریت مهندس حاج کرم در کنار شما خواهد بود.
مرکز مشاوره تخصصی انتخاب رشته کنکور آکو به شما کمک میکنیم تا در مهم‌ترین سال زندگی‌تان، بهترین خود را اجرا کنید و عالی‌ترین نتیجه را بگیرید. شما می‌توانید برای ارتباط با برترین مشاوران کشور با شماره 02633408944 ارتباط برقرار کنید. تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم اینجا حضور دارند تا پاسخگوی سوالات شما باشند. همچنین می‌توانید سوالات خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
