فیزیک کنکور
در این مقاله به تحلیل فیزیک کنکور می پردازیم. فیزیک کنکور به عنوان یکی از درس های دفترچه اختصاصی می باشد. در این مقاله به تفصیل تمام موارد توضیح داده می شود.
فهرست مطالب
اول می‌خواهیم درباره فصل‌ها و مباحثشان صحبت کنیم.
تعداد تست در هر فصل و مباحث آن در کنکور، نحوة مطالعه آن، پیش‌نیازها و … را مشخص می‌کنیم.
پایه دهم:
فصل اول: فیزیک و اندازه‌گیری
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: اندازه‌گیری | 1 تست مستقیم | 1 تست مستقیم | |
| بخش دوم: چگالی | 1 تست غیره مستقیم | _ | |
| مجموع | 1 تست مستقیم 1 تست غیرمستقیم | 1 تست مستقیم |
متن کتاب فصل 1 بسیار مهم است، حتماً باید مطالعه شود، زیرا نکات محاسباتی کمی دارد، امکان طرح تست از متن این فصل بیشتر از بقیه فصل‌ها است.
و این فصل با اینکه تعداد تست کمی دارد، اما از اهمیت زیادی برخوردار است.
زیرا مطالب راحتی دارد، و با مطالعة دقیقشان از پس تست‌ها بر میایید.
این فصل به‌شدت پایه‌ای است، و بیشتر از یک پیش‌نیاز، چون تا کمیت‌ها را دقیق نشناسید، نمی‌توانید فیزیک مطالعه کنید.
پیش‌نیازهای این فصل:
فیزیک و اندازه‌گیری پیش‌نیاز: ویژگی‌های فیزیکی مواد.
ترکیبی با:
فصل دوم: ویژگی‌های فیزیکی مواد
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: ماده و ویژگی‌های آن | _ | 1 | |
| بخش دوم: فشار | _ | 1 | |
| بخش سوم: اصل پاسکال | _ | _ | |
| بخش چهارم: هم فشاری | 1 | _ | |
| بخش پنجم: شناوری و ارشمیدس | _ | 1 | |
| بخش ششم: شاره در حرکت و اصل برنولی | 1 | _ | |
| مجموع | 2 | 3 |
بخش اول (ماده و ویژگی‌های آن): این بخش کاملاً حفظی است و خواندن متن کتاب را فراموش نکنید.
بخش سوم (اصل پاسکال): این بخش در کنکور 98 و 99 برای تجربی‌ها تستی نداشت،
اما برای بچه‌های ریاضی و نظام قدیم تجربی تست داشت، چون مباحث نظام جدید تجربی در این بخش با نظام قدیم تجربی و ریاضی تفاوت چندانی ندارد، و احتمال طرح تست از این بخش‌ها زیاد است.
بخش چهارم (هم فشاری): این بخش مهم‌ترین قسمت این فصل است، همیشه این مبحث هم به‌صورت مستقیم و هم ترکیبی با فصل 4 دهم تست داشته است. باید برای حل تست‌ها شکل بکشید، و مهم‌ترین نکته همین است، زیرا محاسبات سختی ندارد.
پیش‌نیازهای این فصل: مبحث چگالی فصل قبل.
ویژگی‌های فیزیکی مواد پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با: قانون گازهای کامل از فصل 4 پایه دهم.
فصل سوم: کار و انرژی
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: مفهوم کار و انرژی | 1 | 1 | |
| بخش دوم: ارتباط بین کار و انرژی | 3 تست غیره مستقیم | 3 تست غیره مستقیم | |
| بخش سوم: توان و بازده | 1 | _ | |
| مجموع | 2 تست مستقیم 3 تست غیره مستقیم | 1 تست مستقیم 3 تست غیره مستقیم |
بخش دوم (ارتباط بین کار و انرژی): در دو سال گذشته در ظاهر این بخش تست مستقیم نداشته است.
اما فصل بسیار مهمی است، چون با دینامیک ترکیب می‌شود، و قابل جداسازی نیست.
بدون یادگیری این فصل اصلاً سراغ دینامیک نروید! چون به‌شدت برای شروع دینامیک پیش‌نیاز است.
همین بخش با الکتریسیته ساکن نیز سؤال ترکیبی دارد، و این سؤال عموماً جزو تست‌های سخت و تحلیلی الکتریسیته ساکن است.
و برای مرتبط کردن انرژی و اختلاف پتانسیل الکتریکی و یا نیروی خارجی استفاده می‌کنند.
بخش سوم (توان و بازده): این بخش زیاد سخت نیست، در واقع جواب را به کمک بخش‌های بالا به دست میاورید.
و بعد در فرمول توان یا بازده جایگزین می‌کنید. در واقع شرط پاسخ به این تست تسلط در مفاهیم بالا است.
پیش‌نیازهای این فصل:
کار و انرژی پیش‌نیاز برای: دینامیک.
ترکیبی با: دینامیک، الکتریسیته ساکن.
فصل 4 : دما و گرما
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: دما و دماسنجی | _ | _ | |
| بخش دوم: انبساط گرمایی | _ | _ | |
| بخش سوم: گرما و آثار آن بر جسم | 2 | 1 | |
| بخش چهارم: روش‌های انتقال گرما | 1 | 1 | |
| بخش پنجم: روابط بین گازها و نمودار آن‌ها | _ | _ | |
| مجموع | 3 | 2 |
بخش اول (دما و دماسنجی): یک‌فصل کاملاً حفظی است.
اگر مطالب آن درست مطالعه شود، راحت از پس تست‌های آن بر میایید.
بخش دوم (انبساط گرمایی): در این فصل خیلی باید حواستان به محاسبات باشد، زیرا ضریب انبساط عموماً عدد رندی نیست، و چند رقم ممیز دارد، محاسبات این قسمت را کمی سخت می‌کند، پس باید تست با محاسبات سنگین تمرین کنید.
بخش سوم (گرما و آثار آن بر جسم و تعادل): بعضی از کتاب‌ها تعادل را از قسمت اول جدا کردند، اما معمولاً روش حل یکسانی دارند.
این قسمت هم مثل قسمت قبل کمی محاسبات سنگین دارد، اما برتری که دارد، این است محاسبات آن قلق خاصی دارد که در اکثر درس‌نامه‌های کتاب تست است.
البته با تست زیاد زدن، می‌توانید خیلی از راه‌های ساده کردن محاسبات را یاد بگیرید.
برای مسائل تعادل هم بهتر است از دیاگرام یا نمودار استفاده کنید، تا مفهوم سؤال را راحت‌تر بفهمید.
تیپ بندی سؤالات تعادل خیلی اهمیت دارد، و اگر از تیپ بندی‌های مختلف آن زیاد سؤال حل کنید که در تست‌های کنکور بتوانید تشخیص دهید، بقیه آن فقط جای‌گذاری است.
بخش پنجم (روابط بین گازها و نمودار آن‌ها): درسته تا الان برای کنکور نظام جدید تستی نداشته، اما دلیل بر کم‌اهمیت بودن این فصل نیست.
نکات
تست‌های مستقیم این بخش ساده است، اما تست ترکیبی این بخش با فشار مایعات تست چالشی و سختی است، و پتانسیل خوبی برای طرح شدن دارد.
و در آخر اینکه، در فیزیک دهم نمودار گازهای کامل یا هر مبحث دیگری
را اصلاً حفظ نکنید.
درست وقت بگزارید، با دانش ریاضی رسم نمودارها را یاد بگیرید.
این‌گونه هر فرمولی را که در هر سؤال با آن مواجه شوید، به‌راحتی می‌توانید نمودار آن را بکشید.
پیش‌نیازهای این فصل:
دما و گرما پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با: فشار مایعات از فصل ویژگی‌های فیزیکی مواد .
یازدهم
فصل اول: الکتریسیته ساکن
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: مفاهیم اولیه الکتریسیته ساکن | _ | _ | |
| بخش سوم: قانون کولن و میدان الکتریکی | 2 | 1 | |
| بخش سوم: انرژی پتانسیل الکتریکی | _ | 1 | |
| بخش چهارم: خازن | 1 | 1 | |
| مجموع | 3 | 3 |
بزرگ‌ترین مشکلی که دانش اوزان با این فصل دارند، این است که ماهیت این فصل را درست درک نکردند.
این فصل کاملاً به‌هم‌پیوسته است، یعنی اول باید بخش اول را خوب یاد گرفت و بعد به سراغ بخش دوم رفت، در غیره این صورت به مشکل برمی‌خورید.
بخش اول (مفاهیم اولیه الکتریسیته ساکن): حتماً برای یک‌بار هم شده متن کتاب را بخوانید.
بخش دوم (قانون کولن و میدان الکتریکی): برای حل تست‌های این بخش تسلط نسبی در بحث بردارها واقعاً کمک‌کننده است.
بخش چهارم (خازن): برای بیشتر تست‌های خازن تیپ بندی و شناخت تست‌ها خیلی مهم است.
خازن را می‌توانند ببندند وسط یک مدار و در قالب تست الکتریسیته جاری مطرح شود (تست ترکیبی) که چنین تستی معمولاً در بخش چهارم فصل بعد وجود دارد.
پیش‌نیازهای این فصل:
الکتریسیته ساکن پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با: الکتریسیته جاری.
فصل دوم: الکتریسیته جاری
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: جریان الکتریکی و مقاومت الکتریکی. | _ | _ | |
| بخش دوم: مدار تک حلقه (توضیحات ابتدایی) | _ | _ | |
| بخش سوم: انرژی و توان وسایل الکتریکی | 3 | 4 | |
| بخش چهارم: مدار تک حلقه (مسائل چند مقاومتی و تحلیل مدارها) | 3 | 4 | |
| مجموع | 3 | 4 |
فصل خیلی مهم و پر تستی است، برای دانش‌آموزان به‌شدت چالشی است.
این فصل برای یادگیری عالی است، باید بخش‌های مختلف این فصل را با تمام فرمول‌ها مسلط باشید.
بعد از یادگیری بخش‌های مختلف، با چالش اصلی روبه‌رو می‌شوید.
طراحان از قسمت‌های مختلف این فصل تست ترکیبی طرح می‌کنند، پس باید یاد بگیرید، به شکل یک سیستم کلی به بخش‌های مختلف آن نگاه کنید.
بخش چهارم و مسائل کلی این فصل را بهتر است در چند مرحله تست بزنید.
اوایل اینکه بتوانید دانسته‌های خودتان را به سؤال مربوط به خودش ربط بدهید، بسیار سخت است اما کم‌کم با تمرین و تکرار درست می‌شود.
فصل‌های مرتبط با این فصل: فصل 1 و 3 یازدهم، این ارتباط هم معمولاً به این صورت است که به کمک الکتریسیته جاری یک فاکتور را به دست میاورید، و بعد چیزی که به دست آوردید را در فرمول‌ها یا وسایلی که فصل 1 (مثلاً خازن) یا فصل 3 (مثلاً القا گرا) خواندیم، استفاده می‌کنیم.
چون عملاً از تمام مباحث این فصل به‌صورت ترکیبی تست مطرح می‌شود، به همین دلیل تفکیک دقیق بخش به بخش تست‌های کنکور این فصل ممکن نیست، برای همین همه تست‌ها را جزو بخش چهارم گذاشتیم.
پیش‌نیازهای این فصل:
الکتریسیته جاری پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با: الکتریسیته ساکن (مخصوصاً خازن) ، مغناطیس و القا مغناطیسی.
فصل سوم: مغناطیس و القا مغناطیسی
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: مفاهیم اولیه مغناطیس | _ | _ | |
| بخش دوم: اثر میدان مغناطیس بر بارهای متحرک | 1 | _ | |
| بخش سوم: ارتباط جریان الکتریکی و جریان مغناطیسی | 1 | _ | |
| بخش چهارم: القا الکترومغناطیس (قانون لنز ، فارادی) | 1 | 1 | |
| بخش پنجم: اثر خود القاوری | _ | 1 | |
| بخش ششم: جریان متناوب | _ | _ | |
| مجموع | 3 | 2 |
بخش اول (مفاهیم اولیه): مثل اکثر فصل‌ها این بخش هم خواندنی است.
و حتماً باید متن کتاب مطالعه شود، چون احتمال طرح تست از این بخش زیاد است.
بخش دوم (اثر میدان مغناطیس بر بارهای متحرک): قاعده دست راست از زیبایی‌های این بخش است.
جالبه بدانید که گاهی اوقات دانش‌آموزانی که راست‌دست هستند، هنگام زدن تست‌ها، ممکن است اشتباهی از دست چپ استفاده کنند.
زیرا مداد دست راست است، و ممکن است برحسب عادت از دستی که خالیه استفاده کنید که در این صورت جوابتان برعکس درمیاید.
بخش چهارم (قانون لنز، فارادی): این بخش باید بسیار مفهومی مطالعه شود، و نباید به‌هیچ‌عنوان چیزی را حفظ کرد.
سعی کنید با استدلال به نتیجه مسائل برسید.
بخش ششم (جریان متناوب): داشتن اطلاعات از مبحث نوسان (فصل 3 دوازدهم) به بهتر فهمیدن این بخش کمک می‌کند.
درواقع این بخش در مبحث نوسان هر دو به یک نحوی با مثلثات و توابع مثلثاتی در ارتباط هستند.
پیش‌نیازهای این فصل:
مغناطیس و القا مغناطیسی پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با: الکتریسیته جاری.
پایه دوازدهم
فصل اول: حرکت‌شناسی
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: مفاهیم اولیه | _ | _ | |
| بخش دوم: حرکت با سرعت ثابت در راستا خط راست | _ | _ | |
| بخش سوم: حرکت با شتاب ثابت در راستا خط راست | _ | _ | |
| مجموع | 3 | 3 تست مستقیم 1 تست غیره مستقیم |
این فصل از قشنگ‌ترین و خفن ترین فصل‌های فیزیک است. (چه کنکوری چه غیره کنکوری)
امیدوارم بعد از کنکور بیشتر بخوانید و لذت ببرید.
از فصل‌های پر تست کنکور است، پیش‌نیاز بسیار مهمی برای دینامیک به شمار می‌رود، برای مطالعة این فصل اگر مشتق را بلد باشید خیلی کمک‌کننده است، در واقع می‌توان گفت این فصل همان فصل کاربرد مشتق است که وارد فیزیک شده.
این فصل هم باید بخش به بخش و دقیق خوانده شود، زیرا خیلی به‌هم‌پیوسته است.
برای حل مسائل این فصل لازمه است که هم‌روی فرمول‌ها هم نمودارها مسلط باشید، یعنی بتوانید اطلاعات را روی نمودار بیان کنید، و همه‌جوره اطلاعات را از نمودار بیرون بکشید.
معمولاً مسائل این فصل چند تا راه‌حل دارند، و شما سعی کنید که تمام راه‌حل‌ها را یاد بگیرید، زیرا در حل مسائل کمکتان می‌کند.
برای این فصل هم نمی‌شود به‌صورت جداگانه تست‌های کنکور آن را تفکیک کرد، زیرا بخش‌های مختلف آن ترکیب می‌شود.
در نتیجه در جدول بالا تعداد مشخصی برای هر بخش نوشته نشده است.
پیش‌نیازهای این فصل: یکم مشتق از ریاضی.
حرکت‌شناسی پیش‌نیاز برای: دینامیک.
ترکیبی با: دینامیک.
فصل دوم: دینامیک
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: قانون‌های نیوتن | _ | _ | |
| بخش دوم: نیروهای آشنا | 2 | 2 | |
| بخش سوم: تکانه | 1 | 1 | |
| بخش چهارم: قانون گرانش عمومی | 1 | _ | |
| مجموع | 4 | 3 |
این فصل از نظر نحوة مطالعه و تیپ بندی تست‌ها خیلی مشابه الکتریسیته جاری است.
هرچند که از نظر محتوا و مطالب به کل متفاوت است، در واقع به این شکل است که یک سری مطالب از کار و انرژی و حرکت‌شناسی و یک سری تیتر از این فصل به‌صورت جدا تدریس و مطالعه می‌شوند و در نهایت دو یا چند تا از آن‌ها در کناره هم و در قالب یک تست مطرح می‌شوند.
پیش‌نیازهای این فصل: کار و انرژی، حرکت‌شناسی.
دینامیک پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با: کار و انرژی، حرکت‌شناسی .
فصل سوم: نوسان و موج
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: کلیات حرکت نوسانی ساده | 1 | 1 | |
| بخش دوم: فنر و آونگ | _ | 1 | |
| بخش سوم: انرژی نوسان گر و تشدید | _ | 1 تست ترکیبی با فنر | |
| بخش چهارم: کلیات موج | 1 | 1 | |
| بخش پنجم: موج‌های الکترومغناطیس | _ | _ | |
| بخش ششم: صوت | _ | 2 | |
| بخش هفتم: بازتاب موج | 1 | _ | |
| بخش هشتم: شکست موج | 1 | 1 | |
| مجموع | 4 | 6 |
جدید بودن مطالب، گستردگی و ارائة تیترهای زیاد این فصل را به یک‌فصل چالشی برای دانش‌آموزان تبدیل کرده است.
پر تست ترین فصل در کنکور 98 و 99 بوده است.
به دلیل حجم زیاد این فصل و جدا بودن نسبی مطالب از هم دیگر، بهتر است، برای مطالعه فصل را به چندین قسمت تقسیم کنید، و مثل چند تا فصل مختلف برخورد کنید.
برای تقسیم‌بندی می‌توانید فصل را به سه قسمت سه‌بخشی تقسیم کنید، یعنی بخش 1 و 2 و 3 باهم و 4 و 5 و 6 باهم دیگر و در آخر هم بخش 7 و 8 و 9 با هم مطالعه شوند.
نکته بعدی راجع به این فصل این است که در کنکور 99 یک تست از مطالب حفظی و متن کتاب این فصل مطرح شد.
پس مطالعه متن کتاب بسیار اهمیت دارد.
پیش‌نیازهای این فصل: مثلثات (توابع و معادلات مثلثاتی) ، لگاریتم.
در واقع این فصل پیش‌نیازی از کتاب فیزیک ندارد، اما دو تا پیش‌نیاز مهم از ریاضی دارد.
نوسان و موج پیش‌نیاز برای:
ترکیبی با:
فصل چهارم: آشنایی با فیزیک اتمی و هسته‌ای
| تعداد تست در کنکور 98 | تعداد تست در کنکور 99 | وعده‌های زمانی موردنیاز برای تسلط | |
| بخش اول: اثر فوتوالکتریک | _ | _ | |
| بخش دوم: برسی چند مول اتمی و لیزر | 1 | 1 | |
| بخش سوم: هسته و ویژگی‌های آن | 1 | _ | |
| بخش چهارم: پرتوزایی | _ | _ | |
| مجموع | 2 | 2 (یک تست ترکیبی کل فصل) |
تا اینجا بیشتر راجع به فصل‌هایی صحبت کردیم که مطالب به‌هم‌پیوسته دارند.
اما این فصل دقیقاً برعکس است، مطالب کاملاً مجزا از هم دارد و حتماً باید متن کتاب کامل مطالعه شود.
مطالب نسبتاً راحتی دارد، و چالش خاصی در این فصل وجود ندارد.
پیش‌نیاز ندارد، و پیش‌نیاز فصل دیگری هم نیست، با فصل دیگری هم به آن صورت ترکیب نمی‌شود.
در کنکور 99 به دلیل کرونا تستی از آن مطرح نشده، و این دو تست هم فقط مربوط به قسمت اول مباحث است.
در نتیجه انتظار می‌رود تعداد تست‌های اسان فصل، در سال‌های آینده افزایش داشته باشد.
منابع مختلف برای درس فیزیک به پیشنهاد گروه مشاوره آکو:
کتاب سیر تا پیاز گاج برای سؤالات تشریحی، دو بار کارکردن میکرو نقره‌ای گاج به گفتة رتبه‌های برتر، برای مسلط شدن روی مباحث فیزیک کافی است، اما دقت کنید دو بار کارکردن مفید.
میکرو طلایی گاج درس‌نامه و پاسخ‌نامه کم‌تری دارد، جامع‌تر توضیح داده، میکرو نقره‌ای طبقه‌بندی‌شده است، اما میکرو طلایی به‌صورت جامع مطالب را بیان کرده است.
نردبان خیلی سبز می‌توان گفت تکمیل‌کنندة میکرو نقره‌ای گاج است.
کتاب موج آزمون سطح بالایی دارد، برای دانش آموزانی پیشنهاد می‌شود که نتیجة فیزیک آن‌ها در آزمون‌ها بالای 70 یا 80 % است، و چالش خاصی با میکرو نقره‌ای گاج نداشته باشند.
کتاب خیلی سبز هم درس‌نامه و پاسخ‌نامة قوی دارد، می‌تواند جایگزین میکرو نقره‌ای گاج هم باشد.
کتاب نشر الگو هم دارای تست‌های سخت و غیره استانداردی است، باعث می‌شود بچه‌ها اعتمادبه‌نفس خود را از دست دهند.
این فصول در مدت‌زمان کوتاه حداقل نتیجة لازم را در صورت مطالعة درست، به ما می‌دهند:
فصل 1 دهم (فیزیک و اندازه‌گیری) ، فصل 2 دهم (ویژگی‌های فیزیکی مواد) ، فصل 4 دهم (دما و گرما) ، فصل 1 یازدهم (الکتریسیته ساکن) ، فصل 3 یازدهم (مغناطیس و القا مغناطیسی) ، فصل 3 دوازدهم (نوسان و موج) ، فصل 4 دوازدهم (آشنایی با فیزیک اتمی و هسته‌ای)
من قبلا از کتاب های الگو استفاده می کردم . بسیار سخت و بی منطق بود.
برای کتابهای نشر الگو پیشنهاد می شود ابتدا ست های سراسری و آزمون های آزمایشی را شرکت کنید سپس به سراغ نشر الگو بروید