رشته نقشه برداری
تاریخچه رشته نقشه برداری به زمان انسان‌های اولیه برمی‌گردد و آن ها قبل از اینکه نوشتن را بیاموزند نقشه‌برداری از محیط و کشیدن نقشه را آموختند. انسان‌های اولیه برای اینکه نقشه‌های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند یا آن ها را به فرزندان خود آموزش دهند بر روی سنگ‌ها و داخل غارها نقشه‌هایی از محیط می‌کشیدند. حتی پادشاهان ایران از طریق علم نقشه‌برداری حکومت‌های تحت‌نظر خود و مناطق مربوط به آن ها را شناسایی می‌کرند. به همین ترتیب علم نقشه‌برداری روزبه‌روز پیشرفت می‌کرد. اما پیدایش نقشه‌برداری علمی، به قرن 18 بر می‌گردد و تقریباً از سال 1930 با بهره‌گیری از عکس‌های هوایی کمک زیادی به عملیات تهیه‌ی نقشه‌ی مناطق مختلف زمین شد و پس از اینکه رایانه در اواخر دهه‌ی 1950 پا به عرصه‌ی نقشه‌برداری گذاشت، تحولی عظیم در گسترش این علم به وجود آمد و امروزه با استفاده از سیستم‌های تعیین موقعیت و تصاویر ماهواره‌ای برای تهیه‌ی نقشه از تمامی مناطق سطح زمین، بیشتر آرزوهای قدیمی کسانی که در این علم هستند برآورده شده است.
فهرست مطالب
معرفی رشته نقشه برداری
در ادامه مقاله به معرفی رشته نقشه برداری می پردازیم. مهندسی نقشه‌برداری در زیرگروه ۱ رشته ریاضی قرار دارد. امروزه در علم نقشه برداری شاهد پیشرفت های بزرگی هستیم. بیشتر فعالیت ها وابسته به این علم است برای مثال در فعالیت‌های عمرانی نظیر احداث راه‌ها، خطوط انتقال نیرو و آب، احداث تونل و مترو و مواردی از این قبیل وجود یک نقشه مناسب از ضروری‌ترین اقدام‌ها است. همان طور که از اسم این رشته پیداست در مهندسی نقشه‌برداری ابتدا از طریق روش های مختلف اطلاعاتی درباره زمین کسب میکنند تا در مرحله بعد بتوانند نقشه آن را از طریق روش های مختلف تهیه کنند. یا زمانی که مکان ساخت یک سازه مشخص می‌شود، نقشه برداری اولین کاری است که پستی و بلندی های آن منطقه را مشخص می‌کند و بر اساس آن میتوان مکان خاک برداری و نحوه خاک برداری را تعیین کرد و در نهایت سطح مناسب برای پی سازه مورد نظر را مشخص و محیا میکنند.
مهارت های لازم در رشته نقشه برداری
در ادامه مقاله معرفی رشته نقشه برداری مهارت های لازم برای موفقیت در رشته نقشه برداری را شرح می‌دهیم. از جمله مهارت های مورد نیاز برای رشته نقشه برداری می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- تسلط در دروسی مانند ریاضی و فیزیک
- توانایی تجزیه‌وتحلیل اطلاعات اقتصادی برای کاهش هزینه‌ها
- مهارت و آگاهی نسبت به نرم‌افزارهای رشته مهندسی نقشه‌برداری (Civil3D) و (ArcGIS)
- توانایی برنامه‌نویسی با زبان‌های SQL ،MATLAB و++C.
دروس رشته نقشه برداری
امیدواریم تا اینجا تا حدودی با رشته نقشه برداری آشنا شده باشید، حال دروس رشته نقشه برداری و دوره های تحصیلی این رشته را شرح می‌دهیم. مدت‌زمان تحصیل در مقطع کارشناسی مهندسی نقشه‌برداری و عمران 4 سال است و تعداد واحدهای آن در مقطع کارشناسی 140 واحد است که در ادامه مقاله معرفی رشته نقشه‌برداری به ارائه دروس آن می‌پردازیم.
دروس پایه رشته مهندسی نقشه‌برداری
آزمایشگاه فیزیک 1، آزمایشگاه فیزیک 2، فیزیک 1، فیزیک 2، آمار و احتمالات مهندسی، برنامه‌نویسی کامپیوتر، ریاضی عمومی 1، ریاضی عمومی 2، معادلات دیفرانسیل، محاسبات عددی.
دروس تخصصی رشته مهندسی نقشه‌برداری
نقشه‌برداری 1، نقشه‌برداری 2، ریاضیات مهندسی، نقشه‌برداری زمینی، تئوری خطاها، فوتوگرامتری 1، فتوگرامتری 2، ژئومورفولوژی – زمین‌شناسی، استاتیک و مقاومت مصالح، پایگاه‌داده، سرشکنی، ژئودزی 1، ژئودوزی 2، هندسه دیفرانسیل، الکترونیک، فاصله‌یاب، مبانی کارتوگرافی، فیزیکال ژئودزی.
کارنامه قبولی رشته نقشه برداری
در ادامه مقاله رشته مهندسی نقشه‌برداری کارنامه قبولی رشته نقشه‌برداری و رتبه و درصد مورد نیاز را برسی میکنیم.
گرایش‌های رشته نقشه‌برداری
در ادامه به شرح گرایش های رشته نقشه برداری می پردازیم. رشته نقشه برداری دارای 6 گرایش در مقطع کارشناسی ارشد است. این گرایش ها عبارتند از:
- گرایش فتوگرامتری
- گرایش ژئودزی
- گرایش سنجش‌ازدور
- گرایش سیستم اطلاعات مکانی
- گرایش هیدورگرافی
- گرایش سیستم‌های اداره زمین
گرایش سیستم اطلاعات مکانی: رشته سیستم اطلاعات مکانی جزو رشته‌های پر طرف‌دار و محبوب است که دانشجویان این رشته باید دروس پایگاه‌داده، سیستم‌های اطلاعاتی، کامپیوتری و برنامه‌نویسی بگذرانند.
گرایش فتوگرامتری: به پروسه اندازه‌گیری مختصات هندسی اجسام مثل پدیده‌ها، سطح زمین، سازه‌های طبیعی ازروی عکس‌های هوایی، فتوگرامتری می‌گویند. در این گرایش اطلاعات سه‌بعدی از شهرها، سازه‌ها و … تهیه میکنند.
گرایش سنجش‌ازدور: گرایش سنجش‌ازدور در بررسی آفت‌ها در زمین‌های کشاورزی، پایش جنگل‌ها و مراتع در برابر آتش‌سوزی، محاسبه فرونشست و … کاربرد دارد. کسانی که در این گرایش تحصیل میکنند با استفاده از تجهیزات مختلف هوایی به جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و پردازش اطلاعات می‌پردازند و فرایند تغییر در مسیر رودخانه‌ها و دریا از طریق برسی این مهندسین انجام می‌گیرد.
گرایش ژئودزی: گرایش ژئودزی یکی از پیچیده‌ترین گرایش های این رشته است که با ریاضی آمیخته شده است. هدف از گرایش ژئودزی بررسی حرکات، اندازه، مختصات و شکل زمین و درنهایت تاثیر جاذبه بر تغییر شکل پوسته زمین می باشد. دانشجویان این گرایش بعد از پاس کردن تمام دروس توانایی طراحی مدار گردش دور زمین برای ماهواره ها، اندازه گیری تغییر شکل و جا به جایی سازه های بزرگ مثل برج ها و سد ها را پیدا می کنند.
دانشجویان رشته مهندسی نقشه‌برداری امکان ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری در تمام گرایش‌ها را دارند.
دانشگاه های برتر رشته نقشه برداری
از دانشگاه‌های برتر رشته نقشه برداری میتوان به سه دانشگاه تهران و دانشگاه خواجه‌نصیرالدین طوسی و دانشگاه تبریز اشاره کرد که رشته مهندسی نقشه‌برداری را به دانشجویان علاقه‌مند ارائه می‌دهند. این سه دانشگاه همه گرایش‌های مهندسی نقشه برداری را تا دوره دکتری به دانشجویان ارائه می‌دهند. علاوه بر این دانشگاه‌ها، چندین دانشگاه دولتی، آزاد و غیردولتی نیز در سطح کشور وجود دارند که مهندسی نقشه‌برداری در آن‌ها تدریس می‌شود. ولی اکثر این دانشگاه‌ها رشته مذکور را تا دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌دهند و اگر قصد خواندن این رشته در سطح دکتری را دارید، باید حتماً در دانشگاه تهران و یا خواجه‌نصیر یا تبریز پذیرفته شوید.
برخی از دانشگاه‌های پذیرنده رشته نقشه برداری:
- دانشگاه اصفهان
- دانشگاه صنعتی جندی شاپور – دزفول
- دانشگاه بجنورد
- دانشگاه سیر جمال الدین اسد آبادی – همدان
- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
- دانشگاه صنعتی اراک
- دانشگاه زابل
- دانشگاه صنعتی بابل
- دانشگاه زنجان
بازار کار و درآمد رشته نقشه برداری
از بازار کار و درآمد رشته نقشه برداری میتوان گفت کار اصلی مهندسین نقشه برداری، ساخت‌وساز است و هر پروژه‌ای که همراه با ساخت‌وساز باشد به یک مهندس نقشه بردار برای طراحی، مدیریت، اجرا و نظارت نیاز دارد. به همین دلیل بیشتر فرصت‌های شغلی برای یک نقشه بردار در محیط‌های کارگاهی و روی زمین است. در رشته نقشه برداری پیداکردن شغل مناسب برای اقایان نسبت به خانم‌ها راحت تر است زیرا تجربه ثابت کرده است بیشتر بانوان توانایی کار صحرایی و کارگاهی را ندارند به همین علت باید کمی صبور باشند تا فرصت‌های شغلی مناسب در محیط‌های اداری پیدا کنند اما آقایان بعد از فارغ‌التحصیلی به‌سرعت جذب بازار کار می‌شوند. برخی از توانایی های موردنیاز فارق التحصیلان این رشته عبارت اند از:
- همکاری در عملیات نقشه برداری از قبیل مترگیری، ژالن گذاری، مترکشی ساختمان ها، نصب علائم و نشانه ها و علامت دادن
- مستند سازی اکیپ های نقشه برداری و تعیین تجهیزات مورد نیاز نقشه برداری
- اجرای عملیات کارتوگرافی و ترسیم با دست
- انجام خدمات کارهای مقدماتی هیدروگرافی، ژئودزی، کاداستروفتوگرامتری
- نظارت و سرپرستی کارگاههای نقشه برداری
- استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در نقشه برداری
تحصیل رشته نقشه برداری در خارج از کشور
تحصیل رشته نقشه برداری در خارج از مزیت های زیادی برخوردار است و در صورت داشتن رزومه و بار علمی مناسب می‌توانید به‌راحتی در همه مقاطع رشته نقشه برداری در خارج از کشور تحصیل کنید و دانشگاه‌های معتبر در کشورهایی مثل آلمان، کانادا، استرالیا، آمریکا، سوئد، هلند و … هرساله میزبان دانشجوهای ایرانی هستند.
از دانشگاه‌های برتر جهان در رشته نقشه‌برداری می توان نام برد از:
- موسسه فناوری ماساچوست (MIT)
- دانشگاه استنفورد (Stanford University)
- دانشگاه کمبریج (University of Cambridge)
- دانشگاه هاروارد (Harvard University)
- دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (University of California, Berkeley)
تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم
در مقاله معرفی رشته نقشه برداری سعی کردیم دید جامع و کاملی از این رشته را ارائه دهیم. اگر قبولی در کنکور و بهترین دانشگاه‌های کشور هدف شماست و می‌خواهید با ورود به دانشگاهی معتبر و انتخاب رشته‌ای مناسب آینده شغلی خود را به بهترین شکل بسازید، تیم مشاوره تحصیلی و برنامه ریزی آکو به مدیریت مهندس حاج کرم در کنار شما خواهد بود. ما به شما کمک میکنیم تا در مهم‌ترین سال زندگی‌تان، بهترین خود را اجرا کنید و عالی‌ترین نتیجه را بگیرید. شما می‌توانید برای ارتباط با برترین مشاوران کشور با شماره 02633408944 ارتباط برقرار کنید. تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم اینجا حضور دارند تا پاسخگوی سوالات شما باشند. همچنین می‌توانید سوالات خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
