رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران از رشته های پر طرفدار دانش آموزان رشته ی ریاضی فیزیک می باشد و در این مقاله قصد داریم تا این رشته را معرفی کنیم. دانش آموزانی که به طراحی و ساخت سازه ها علاقه دارند نیز از داوطلبان ورود به این رشته هستند. داشتن پایه ای قوی در دروس ریاضی و فیزیک در دبیرستان به داوطلبان این رشته کمک می کند تا بتوانند راحت تر از پس مطالعه این رشته در دانشگاه برآیند. بازار کار این رشته را در ادامه بررسی می کنیم اما بطور خلاصه از جمله کارهای مهندسین عمران ساختمان سازی، سدسازی، کارهای جاده و مجاری انتقال آب یا فاضلاب می باشد.
فهرست مطالب
ساخت و ساز و هر چیزی که در آبادانی کشور موثر باشد مانند سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل‌های مخابرات، ساختمان‌های مقاوم در مقابل زلزله، سیل و آتش، نیروگاه‌های برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز مربوط به متخصصین این رشته می باشد. دانشجویان این رشته مسائلی را در رابطه با راه و ترابری ، سازه ، خاک و پی ، نحوه ساخت اسکلت ساختمان ، بناهایی مثل پل ، فرودگاه ، تونل ، نوع خاک و … را می آموزند.
تاریخچه رشته مهندسی عمران در ایران
نخستین بار در سال ۱۲۳۱ شمسی با تاسیس دارالفنون دایر شد . در سال ۱۳۱۳ با تاسیس اولین دانشگاه ایران یعنی دانشگاه تهران به صورت یکی از رشته های اولیه ی دانشکده ی فنی دایر گردید و توانست ۱۲ نفر فارق التحصیل در سال ۱۳۱۷ داشته باشد.
این رشته در ابتدا به رشته راه و ساختمان معروف بود و از رشته های دیگر فنی مهندسی مستقل نبود ولی درنهایت در سال ۱۳۳۴ نام راه و ساختمان از دیگر رشته ها تفکیک شد که عامل آن اقدام دانشگاه تهران که به تاسیس شعبات مستقل از رشته ها های فنی پرداخته بود، شد.
تاریخچه رشته مهندسی عمران در جهان
رشته مهندسی عمران یکی از قدیمی ترین رشته هایی است که در گذشته جزو رشته نظام مهندسی به شمار می رفت اما امروزه مهندسی غیر نظامی محسوب می شود. اما فعالیت های مهندسی عمران به سال های 4000 سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. و از قدیمی ترین سازه ها و نمونه های ساخت و ساز عمرانی می توان هرم های مصر و یا پارتنون در یونان، دیوار بزرگ چین و جاده آپیا را نام برد.
نرم افزار انتخاب رشته کنکور سراسری
اما اولین فردی که به عنوان مهندس عمران شناخته شد چه کسی بود؟ جان اسمیتون اولین فردی بود که ادی استون لایت هوس را ساخت و در سال ۱۷۷۱ همراه با تعدادی از همکارانش جامعه مهندسین عمران ها را تشکیل داد. و برای اولن بار در سال ۱۸۱۸ موسسه مهندسین عمران در لندن تاسیس و بعد از آن توماس تلفورد که یکی از مهندسان به نام عمران بود به عنوان رئیس دانشگاه مشغول به فعالیت شد.
گرایشات رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی
رشته مهندسی عمران از رشته های پردرآمدی است که در دوره کارشناسی دانشجویان باید طی 4 سال تحصیلی این رشته را مطالعه کنند. این 4 سال تحصیلی شامل 8 ترم و 140 واحد درسی است. در ادامه گرایشات این رشته را مشاهده می کنید:
- گرایش نقشه برداری
- گرایش عمران
- گرایش آب
- گرایش خاک
- گرایش سازه
- گرایش راه
- گرایش اجرایی عمران
گرایشات رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی ارشد
در این بخش گرایشات رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی ارشد را معرفی می کنیم. دانشجویان در این مقطع باید به 2 سال تحصیل پرداخته و در یکی از گرایشات زیر مشغول به تحصیل شوند.
- گرایش مهندسی سازه
- گرایش مهندسی زلزله
- گرایش مهندسی ژئوتکنیک
- گرایش مهندسی حمل و نقل
- گرایش مهندسی راه و ترابری
- گرایش ساختمان‌های هوشمند
- گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب
- گرایش مهندسی سواحل، بنادر و سازه‌های دریایی
- گرایش مهندسی محیط زیست
- گرایش مهندسی خطوط راه آهن
- گرایش مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی
- گرایش رودخانه
- گرایش مکانیک خاک و پی
- گرایش سواحل
- گرایش مدیریت ساخت
گرایشات مقطع دکتری مهندسی عمران
علاقمندان به رشته مهندسی عمران می توانند این رشته را تا مقطع دکتری مطالعه کنند. در ادامه گرایشات این رشته را در مقطع دکتری معرفی می کنیم:
سازه: هدف از این گرایش، مدل نمودن المان ها تحت بار های استاتیکی و تحلیل رفتار اجزای تشکیل دهنده سازه می باشد.عموم مردم رشته مهمدسی عمران را با این گرایش می شناسند و بیشترین پذیرش را در بین گرایشات مختلف دارد پر کاربرد ترین نرم افزار های این گرایش می توان از Etabs ،Sap ،Safe نام برد.
ژنوتکنیک: مهندسی خاک و پی یا همان ژئوتکنیک نیز از گرایشات مهندسی عمران می باشد که در آن در رابطه با جنس خاک و بررسی آن در مکان های ساخت سازه تحت بار های وارده مطالعه می شود.
و همینطوری مباحث دیگری همچون گودبرداری و پایداری شیب ها با استفاده از روش هایی مثل دیوار های مسلح شده با ژئوسنتتیک و غیره، تحلیل و طراحی سدهای خاکی، میخ‌کوبی، انکراژ، پی‌های عمیق و نیمه‌عمیق، بهسازی خاک، آزمایش‌های درجا پیش از اجرای پروژه‌های عمرانی از موارد مورد مطالعه این گرایش می باشند.
سازه های هیدرولیکی: این گرایش ترکیبی از گرایشات سازه و آب می باشد. از دروس این رشته می توان به هیدرولوژی پیشرفته، ریاضیات عالی مهندسی، مکانیک محیط‌های پیوسته، آب‌های زیرزمینی و… اشاره کرد.
مهندسی زلزله: بررسی و تحلیل نیروهای خارجی که به سازه وارد میشود از اهداف اصلی این گرایش می باشد پیشنهاد و راهکار برای مقابله با این نیروهای وارده همانند باد و زلزله ، و ارائه و انجام راهکار برای جلوگیری از بروز حادثه نیز از مباحث مورد مطالعه این رشته می باشد.
راه و ترابری: گرایش راه و ترابری به اجرا و روسازی راه‌ها و جاده‌ها و طراحی هندسی راه و راه آهن می پردازد.
و دانشجویان حین انتخاب این رشته باید دقت زیادی داشته باشند زیرا این گرایش نیز عملیات های صحرایی و میدانس زیادی دارد.
مهندسی و منابع آب: گرایش مهندسی و مدیریت منابع به بررسی خطوط انتقال آب ، جمع آوری و تصفیه فاضلاب ها از جمله مخازن ذخیره و تاسیسات آن ها می پردازد. بازار کار این رشته به نسبت رو به رشد می باشد به دلیل افزایش جمعیت و از آنجایی که هنوز برخی شهر های کشورمان به سیستم فاضلاب شهری متصل نشده اند با مشکل تخلیه فاضلاب مواجه هستیم.
سازه های دریایی: گرایش سازه های دریایی به تحلیل و طراحی سازه های دریایی مانند جک اپ ها ، اسکله ها ، سکوهای نفتی و … می پردازد. فارق التحصیلان این رشه میتوانند در پروژه های صنعت نفت و گاز در شمال و جنوب کشور مشغول به کار شوند.
مهندسی و مدیریت ساخت: گرایش مهندسی و مدیریت ساخت به آموزش مدیریت پروژه های عمرانی و تحلیل و بررسی عملکرد صحیح این پروژه ها ، کنترل و مدیریت صحیح مصالح و زمان ، آشنایی با امور قرارداد ها در ابعاد حقوقی می پردازد.
مهندسی برنامه ریزی در حمل و نقل: در گرایش مهندسی برنامه ریزی در حمل و نقل به چهار نوع حمل و نقل دریایی ، هوایی ، ریلی و جاده ای توجه میشود. در بخش شهری به نرافیکات درون جاده ای پرداخته و می توانند در شهرداری و ادارات راه و ترابری و سازمان های حمل و نقل ترافیک مشغول به کار شوند.
مهندسی محیط زیست: گرایش مهندسی محیط زیست به دلیل اهمیت روز افزون این قضیه و بقای کره ی زمین مورد توجه بسیاری از دانشجویان قرار گرفته مواردی از قبیل کنترل منابع آلودگی آب و خاک و هوا از مهم ترین مسائل گرایش این رشته هستند.
با توجه به شرایط پیش آمده تمامی سازمان های حفاظت محیط زیست، شیلات و شهرداری‌ها، مرتباً به منظور برطرف کردن مشکلات محیط زیستی کشور قدام به صرف بودجه و برنامه ریزی طرح های کاربردی و مرتبط می کنند. که سبب افزایش بازار کار مهندسین این رشته شده است.
دروس رشته مهندسی عمران در مقطع کارشناسی
در این بخش دروس رشته مهندسی عمران را در مقطع کارشناسی معرفی می کنیم. توجه داشته باشید که این دروس طبق لیسشت درسی دانشگاه صنعتی شریف است و برای اطلاع دقیق تر می توانید به سایت دانشگاه خود مراجعه کنید.
| دروس پایه رشته مهندسی عمران |
| آشنایی با مهندسی عمران |
| آشنایی با مهندسی عمران ENG |
| آمار و احتمال مهندسی |
| آمار و احتمال مهندسی ENG |
| محاسبات عددی |
| محاسبات عددی ENG |
| نقشه برداری و عملیات |
| گرافیک مهندسی عمران |
| طراحی معماری |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران گرایش مبانی نظری اسلام |
| اندیشه اسلامی 1 |
| اندیشه اسلامی 2 |
| انسان در اسلام |
| حقوق اجتماعی و سیاسی در اسلام |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران گرایش اخلاق اسلامی |
| فلسفه اخلاق |
| اخلاق اسلامی |
| آیین زندگی |
| عرفان عملی اسلام |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران گرایش انقلاب اسلامی |
| انقلاب اسلامی ایران |
| آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی |
| اندیشه سیاسی امام خمینی |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران تاریخ و تمدن اسلامی |
| تاریخ فرهنگ تمدن اسلامی |
| تاریخ تحلیلی صدر اسلام |
| تاریخ امامت |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران منابع اسلامی |
| تفسیر موضوعی قرآن |
| تفسیر موضوعی نهج البلاغه |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران گرایش ادبیات |
| ادبیات فارسی |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران زبان |
| انگلیسی همگانی |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران تربیت بدنی |
| تربیت بدنی 1 |
| تربیت بدنی 2 |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران منطق یا تاریخ علم |
| این درس برای دانشجویانی است که از تربیت بدنی معاف هستند. |
| دروس عمومی رشته مهندسی عمران تنظیم خانواده |
| تنظیم خانواده و جمعیت |
دانشگاه های معتبر رشته مهندسی عمران
رشته مهندسی عمران از جمله رشته هایی است که مطالعه آن نیاز به علاقه و انگیزه دانشجو دارد و در طول تحصیل مطالعه این دروس می تواند چالش برانگیز باشد زیرا هرچه درس ها تخصصی تر و حرفه ای تر می شوند پیچیدگی و دشواری آن ها هم بیش تر می شود. در ادامه قصد داریم تا تعدادی از دانشگاه های معتبر رشته مهندسی عمران را معرفی کنیم:
- دانشگاه صنعنی شریف
- دانشگاه صنعتی اصفهان
- دانشگاه تهران
- دانشگاه امیر کبیر
- دانشگاه علم و صنعت
- دانشگاه تبریز
- دانشگاه اهواز
- دانشگاه خواجه نصیر
بازارکار رشته مهندسی عمران در ایران
بازار کار این رشته نسبت به سال های گذشته کمی کاهش پیدا کرده است و این همه به این دلیل است که در سال های گذشته به دلیل وجود جنگ و تخریب سازه ها عموما به متخصصین این رشته احتیاج قابل توجهی پیدا می شد . و پس از به ثبات نسبی رسیدن کشور در این رشته بازار کار این رشته به قدری کاهش پیدا کرد.
اما هنوز هم کشور برای آبادانی احتیاج به متخصصین این رشته دارد. و لازم به ذکر است که کسب تجربه و مهارت های عملی کمک زیادی به فعالیت در بازار کار این رشته می کند. فارغ التحصیلان می توانند به عنوان مهندس، مشاور و … مشغول به کار شوند. در ادامه تعدادی از مشاغل مربوط را نام می بریم:
- کسب و کارهای ساخت سازه های سبک.
- ساخت و ساز.
- ساخت و ساز جاده ها.
- حوزه‌های تخصصی مرتبط با ساخت و ساز.
- کسب و کارهای مرتبط با سازه های عظیم.
- رایزنی و گفتگو با مشتریان و کارفرمایان.
- آزمایش خاک برای تعیین کیفیت و قدرت پایه سازه.
- بررسی امکان پذیری پروژه های عمرانی.
- تهیه نقشه.
- مدیریت پروژه های ساختمانی.
- بررسی ریسک ها و اثرات پروژه های عمرانی و تصمیم گیری برای شروع پروژه.
- محاسبه و اجرای سازه های مختلف مثل ساختمان های مسکونی، اداری، و صنعتی
- بررسی امکان پذیری پروژه های عمرانی.
کنترل منابع آلودگی آب و خاک و هوا از مهم ترین مسائل گرایش این رشته هستند. با توجه به شرایط پیش آمده تمامی سازمان های حفاظت محیط زیست، شیلات و شهرداری‌ها، مرتباً به منظور برطرف کردن مشکلات محیط زیستی کشور قدام به صرف بودجه و برنامه ریزی طرح های کاربردی و مرتبط می کنند. که سبب افزایش بازار کار مهندسین این رشته شده است.
تحصیل رشته مهندسی عمران در خارج
خوب است بدانید که مطالعه رشته مهندسی عمران در خارج از کشور هم طرفداران زیادی دارد و موقعیت شغلی های مناسب و متنوعی برای این قشر از دانشجویان و یا فارغ التحصیلان وجود دارد. از کشورهایی که برای مهاجرت مناسب است ایتالیا و کانادا می باشد. این دو کشور به دلیل آن که بورسیه تحصیلی را می پذیرند گزیته های خوبی برای تحصیل هستند. در ادامه تعدادی از برترین دانشگاه هایی که رشته مهندسی عمران را ارائه می دهند معرفی می کنیم:
- موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT) ایالات متحده امریکا
- دانشگاه صنعتی دلفت هلند
- دانشگاه ملی سنگاپور (NUS) سنگاپور
- امپریال کالج لندن (کالج سلطنتی لندن) انگلستان
- دانشگاه کمبریج انگلستان
- دانشگاه کالیفرنیا، برکلی (UCB) ایالات متحده امریکا
- دانشگاه Tsinghua چین
- دانشگاه استنفورد ایالات متحده امریکا
- دانشگاه هنگ کنگ (HKU) هنگ کنگ
- دانشگاه توکیو ژاپن
بازار کار رشته مهندسی عمران در خارج از ایران
بازار کار رشته مهندسی عمران در کشورهایی مثل کانادا، آمریکا، استرالیا و سایر کشورهای پیشرفته اروپایی بسیار متنوع و پردرآمد است زیرا معمولا در این کشورها پروژه های بزرگ عمرانی مثل ساخت جاده ها، پل ها ساختمان ها و … وجود دارد که مهندسین عمران می توانند درآمد خوبی از طریق این پروژه ها بدست بی آورند.
همچنین به دلیل سریع بودن رشد و پیشرفت ساخت و ساز و توسعه زیر ساخت ها در چنین کشورهای پیشرفته، مهندسین عمران فرصت های مشغلی بسیار متنوعی در اختیار دارند و البته با توجه به کشوری که در آن هستند درآمد خواهند داشت. به صورت کلی اگر می خواهید رشته مهندسی عمران را در خارج از کشور ادامه بدهید بهتر است روی زبان انگلیسی، مهرات های فنی و عملیتان کار کنید و حتما مدرک معبر داشته باشید.
درآمد رشته مهندسی عمران در ایران و جهان
طبق آخرین داده ها درامد مهندسین عمران در بخش های کوچک از ۹۰۰۰۰۰ تومان تا ۴۵۰۰۰۰۰ تومان می باشد و درآمد آن در خارج از کشور در آمریکا، طبق آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳ ، متوسط درامد سالانه ۷۵.۱۵۰ دلار استرالیا، متوسط درآمد سالانه ۷۶.۶۸۰ دلار. انگلستان،مهندسین تازه کار ۲۵.۵۰۰ تا ۳۷.۵۰۰. و مهندسین با تجربه ۳۷.۵۰۰ تا ۶۰.۰۰ و مهندسین ارشد ۹۰.۰۰۰ تا ۱۵۰.۰۰۰ دلار می باشد.
مشاوره تحصیلی آکو
اگر هنوز برای انتخاب رشته خود شک دارید میتوانید با مشاوران تیم آکو تماس بگیرید و اولین جلسه مشاوره خود را رزرو کنید. برای اطلاعات بیشتر صفحه اینستاگرام آکو را دنبال کنید.
