معرفی گرایش های کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی
کارشناسی ارشد زیست فناوری در ایران
زیست فناوری یا بیوتکنولوژی از رشته های پرطرفدار در بین داوطلبان دانشگاهی می باشد و علت آن هم بازار کار بهتر یا شرایط مطلوب تر اشتغال است.شاید بهتر است بگویم که رشته بیوتکنولوژی امروزه خیلی بیشتر از رشته های دیگر کاربرد دارد. اما این کاربرد در چه زمینه ای است و ادامه تحصیل در گرایش های ککارشناسی ارشد بیوتکنولوژی چه تاثیری در نیل به سمت هدف این رشته خواهد داشت؟
فهرست مطالب
با پیشرفت علم و افزایش روز افزون تولید داروهای نوترکیب و تراژن، تولید موجودات با دستکاری ژنتیکی و اصلاح ژنتیکی گیاهی و جانوری، برای درمان بیماری هایی که به دلیل نقص ژنتیکی نمیتوانند درمان قطعی داشته باشند، در حوزه بیوتکنولوژی و ژنتیک با کمک اطلاعات و ابزار و تکنیک های مختلف پر طرفدار تر می شود و واقعا لازم است که راهی برای درمان و اصلاح انجام شود و این کشفیات وظیفه یک کارشناس ارشد زیست فناوری در شرکت های دانش بنیان یا کارخانه های داروسازی است.
در ایران نیز بازار کار این رشته در دهه گذشته پیشرفت خوبی کرده است و در دانشگاه های ایران امکان ادامه تحصیل در مقطع ارشد رشته بیوتکنولوژی فراهم شده است. البته شما می توانید در ایران رشته زیست فناوری را تا مقطع دکتری ادامه بدهید هرچند مقالات علمی، مصاحبه، دفاع ارشد و دکتری و حتی بازار کار این رشته نفس گیر خواهد بود. درباره انتخاب رشته کنکور کارشناسی ارشد برای رشته بیوتکنولوژی در دانشگاه های ایران و بازار کار مرتبط هرکدام در ادامه بیشتر بخوانید.
گرایش های کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی
هر ساله وزارت علوم با برگزاری آزمون سراسری(کنکور کارشناسی ارشد) و وزارت بهداشت با برگزاری آزمون مخصوص وزارت علوم در رشته بیوتکنولوژی اقدام به جذب دانشجو در گرایش های مختلف از جمله بیوتکنولوژی می کند. منابع هر آزمون از طریق وبسایت تخصصی این سازمان در اختیار دانشجویان و داوطلبان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی میتوانند از این طریق برای کنکور کارشناسی ارشد 1402 آماده شوند. مثلا منابع کنکور سراسری ارشد بیوتکنولوژی در کنکور 1402 به شرح زیر بوده است:
بیوتکنولوژی میکروبی |
فرآورش زیستی |
بیوتکنولوژی پزشکی |
بیوتکنولوژی کشاورزی |
بیوتکنولوژی محیطی و دریایی |
بیوتکنولوژی مولکولی |
افرادی که وارد مقطع کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی می شوند باید آگاه باشند که این افراد باید 48 واحد درسی را بعلاوه انجام 6 واحد پژوهش و همچنین 2 واحد سمینار را برای فارغ التحصیلی بگذرانند. و بعد از اینکه میانگین نمرات همه درس هایی که در این مقطع مطالعه کردند حداقل 16 باشد می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و بعد از اینکه در این امتحان نمرات قابل قبولی کسب کردند میتوانند برای مقطع دکتری آماده شوند. دروس رشته بیوتکنولوژی در مقطع کارشناسی به شرح زیر است:
روانشناسی عمومی |
منطق ریاضی |
فلسفه عمومی |
مبانی منطق |
فلسفه هنر و زیبایی شناسی |
روش تحقیق |
فلسفه و روش شناسی علوم |
آشنایی با قرآن کریم |
تاریخ علم |
مبانی علم |
اصول مبانی مدیریت صنعتی |
حقوق و روابط بین الملل |
اصول علم اقتصاد |
شیمی تجزیه |
ریاضی عمومی |
شیمی عمومی |
آمار و احتمالات |
شیمی آلی |
محاسبات علمی عددی |
شیمی فیزیک |
مکانیک |
زیست شناسی عمومی |
الکتریسیته و مغناطیس |
فیزیک جدید |
موج و حرارت |
زیست شناسی سلولی |
زیست شناسی مولکولی |
میکروبیولوژی عمومی |
ژنتیک عمومی |
میکروبیولوژی کاربردی |
ژنتیک میکروارگانیسم ها |
بیوشیمی ساختمانی |
اصول مهندسی ژنتیک |
متابولیسم |
روش های بیوشیمی و دستگاهها |
ایمنی شناسی |
زیست شناسی پرتوی |
اصول مهندسی بیوشیمی |
موازنه جرم و انرژی |
مکانیک سیالات |
انتقال حرات |
انتقال جرم |
مبانی بیوتکنولوژی پزشکی |
مبانی بیوتکنولوژی مولکولی |
مبانی بیوتکنولوژی کشاورزی |
مبانی بیوتکنولوژی محیطی |
مقررات زیست ایمنی |
درباره بازار کار و زمینه فعالیت تخصصی هریک از گرایش های کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی در ادامه بخوانید و در صورت نیاز به مشاوره بیشتر درباره کنکور کارشناسی ارشد با شماره 02633408944 تماس بگیرید و اولین وقت مشاوره خود را رزرو کنید.
ارشد رشته بیوتکنولوژی میکروبی
به طور کلی بیوتکنولوژی میکروبی به معنای استفاده از میکروب ها و موجودات میکروسکوپی برای مصارف دارویی و درمانی (تولید و تجزیه) برای انسان است. مثلا استفاده از میکروب های فلج کننده بوتولیز برای جلوگیری و از بین بردن چین و چروک های طبیعی پوست انسان یکی از نتایج مستقیم بیوتکنولوژی میکروبی در زندگی روزمره است که احتمالا توسط فارغ التحصیلان ارشد زیست فناوری میکروبی و پزشکی به بازار هدف عرضه شده است. بجز آنچه گفته شد این رشته در زمینه های مختلفی فعالیت میکند مانند:
استفاده از انواع باکتریها، قارچها و مخمرها برای تولیدات غذایی | استفاده از میکرو ارگانیسم ها در کارخانه های تولید پلی ساکارید،پروتئین،لیپید و داروهای مرتبط |
دروس رشته بیوتکنولوژی میکروبی در مقطع ارشد به شرح زیر است :
میکروبیولوژی محیطی |
بیوتکنولوژی غذایی |
فیزیولوژی میکروارگانیسم ها |
بیوتکنولوژی آرکی باکترها |
پدیده های تخمیری |
آنتی بیوتیکها |
پروتئین ها و پلی ساکاریدهای میکروبی |
بیوتکنولوژی قارچ ها |
بیوتکنولوژی پزشکی از گرایش های ارشد رشته بیوتکنولوژی
بیوتکنولوژی پزشکی ارتباط نزدیکتری با فاکتور های ژنتیک انسانی دارد و استفاده از تکنولوژی برای تشخیص بیماری های ژنتیکی، مادرزادی و احتمالا کشف درمان برای آنها از اهداف اصلی است که در کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی دنبال میشود. فعالیت در آزمایشگاه های تشخیص طبی، آزمایشگاه ها و مراکز ژنتیک و باروری و حتی پزشکی ایرانی اسلامی و بررسی تاثیر مواد غذایی بر وراثت های ژنتیکی را میتوان بازار کار اصلی گرایش های ارشد بیوتکنولوژی در نظر گرفت.
ژنتیک پزشکی و اصلاح ژن | تعیین نقشه ژنی و درمان های مولکولی |
تشخیص بیماری های عفونی | کاربرد بیوتکنولوژی در پزشکی قانونی |
ارثی و سرطانی | تولید فرآورده های نوترکیب و واکسن ها و مواد تشخیصی |
به طور کلی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی پزشکی در محل کار تخصصی خود به فعالیت های زیر مشغول خواهد شد. این رشته برای مهاجرت تحصیلی به کشور های توسعه یافته البته به شرط علم و دانش کافی و به روز یکی از ایده آل ترین گرایش های ارشد رشته بیوتکنولوژی است. دروس این گرایش ارشد رشته بیوتکنولوژی به شرح زیر است:
ایمونوژنتیک | ژنتیک پزشکی |
ایمنی شناسی سلولی – مولکولی | متابولیت های میکروبی |
فاراماکوژنتیک | فرآورده های نوترکیب |
مهندسی ژنتیک پیشرفته | آنزیمولوژی |
بیوتکنولوژی کشاورزی در کنکور ارشد زیست فناوری
حقیقت این است که بیوتکنولوژی کشاورزی کم طرفدار ترین گرایش ارشد زیست فناوری اما با بهترین بازار کار در ایران است. به طور کلی حمایت از فعالان در زمینه ارائه راهکار های نوین تولید محصولات کشاورزی در ایران بیشتر از سایر مشاغل و شرکت های دانش بنیان است و علت این امر هم حاصلخیزی خاک اما کمبود آب شرب برای تولد محصولات کشاورزی پر درآمد است. به طور کلی گرایش ارشد زیست فناوری کشاورزی در زمینه های مختلفی فعالیت میکند مانند:
کشت سلول و بافت گیاهی | تعیین نقشه ژنی گیاهی |
مهندسی ژنتیک گیاهی | تولید بذر و نهال مقاوم در برابر شرایط نامناسب محیط |
بیماریهای متداول و حشرات و آفات عمده | تولید کودهای زیستی |
دروس ارشد بیوتکنولوژی در دانشگاه به ترتیب اهمیت در جدول زیر آمده است:
سیتوژنتیک(کلاسیک و نوین) |
کشت بافت گیاهی و کاربردهای آن |
اصول اصلاح نباتات |
تعیین نقشه ژنی گیاهی(کلاسیک ونوین) |
اصلاح نباتات پیشرفته |
ژنتیک مولکولی گیاهی |
روشهای نوین انتقال ژن به گیاهان |
آفات و بیماریهای گیاهی |
مهندسی ژنتیک پیشرفته |
ارشد بیوتکنولوژی فراورش زیستی
فراورش زیستی یا همان biomanufacturing یکی از گرایش های کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی است که با دانش خود اقدام به تولید ریز مولکول های زیستی یا ریز ماده هایی با استفاده تبلیغاتی و یا مصرفی میکند و از این ترکیبات مکشوف میتوان برای صنایع غذایی یا صنایع لوازم آرایشی استفاده کرد. این رشته در زمینه های مختلفی فعالیت میکند که البته به علت هزینه های زیاد ابزار های تولیدی آزمایشگاهی، نیاز به سرمایه بزرکی برای شروع سودآوری دارد. به طور کلی فعالیت یک کارشناس ارشد بیوتکنولوژی فراورش زیستی میتواند در بخش های زیر باشد:
طراحی انواع رآکتورهای زیستی در مقیاس کوچک تا صنعتی | تولید و استخراج آنزیمها و متابولیتهای صنعتی و دارویی |
کشت سلول | جلوگیری از آلودگی هایی که برای سلول ایجاد میشود |
دروس گرایش ارشد بیومنیوفکچرینگ در دانشگاه به شرح زیر است.
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
مهندسی واکنش های شیمیایی |
بیوتکنولوژی سلولی و مولکولی در مقطع ارشد
شبیه سازی و مقایسه ساختار های فعال در سلول ها و مولکول های زیستی، بررسی میزان و نحوه مقاومت فعالیت سلول ها و تشخیص حساسیت و واکنش احتمالی اعضای تشکیل دهنده ذرات کوچک هستی فعالیتی است که میتوان در بازار کار ارشد رشته بیوتکنولوژی سلولی و مولکولی دید. به طور کلی این رشته در زمینه های مختلفی فعالیت میکند مانند:
به کارگیری ابزارهای مهندسی ژنتیک و مهندسی پروتئین، به منظور تولید آنتی بادیهای منوکلونال | مطالعه مولکولهای درون سلولی |
تولید محصولات مفید مانند داروه | نحوه عملکرد سیستم های بیولوژیکی |
صنایع غذایی | محصولات دارویی |
دروس تخصصی این گرایش ارشد زیست فناوری عبارتند از:
بیوفیزیک سلولی مولکولی |
مهندسی ژنتیک پیشرفته |
آنزیمولوژی، ساختمان و عمل پروتئین ها |
ساختمان و عمل اسیدهای نوکلئیک |
زیست شناسی مولکول پیشرفته |
بیولوژی سلولی- مولکولی تکوینی |
شیمی فیزیک |
گرایش کارشناسی ارشد محیط و دریا
ارتباط نزدیک صنعت و محیط زیست در این گرایش کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی بررسی میشود. ارتباط معادن و استخراج آنها با روش های زیستی به جای فعالیت های صنعتی پر هزینه، میزان تخریبگری فعالیت های صنعتی در طبیعت و روش رفع آنها، بازسازی محیط های تخریب شده با روش های زیست فناوری و فعالیت های این چنینی را میتوان زمینه تخصصی کار کارشناس ارشد صنعت و محیط زیست بیوتک دانست. بازار کار این رشته را میتوان به شرح زیر تقسیم بندی کرد:
استخراج معادن از طریق بیولوژیک | بازسازی بیولوژیکی محیط |
تصفیه فاضلاب ها و آلاینده های خطرناک و جامد | رفع آلودگی دریاها |
دروس این رشته ها باتوجه به چارت درسی تعیین شده در دانشگاه های ایران به شرح زیر است:
فروشوئی میکروبی |
آلودگی دریا و بیوتکنولوژی دریایی |
تصفیه بیولوژیکی فاضلابها |
پاکسازی زیستی |
فاراماکوژنتیک |
مدلسازی و شبیه سازی فرآیندها |
تصفیه بیولوژیکی آلاینده های خطرناک |
معادلات دیفرانسیل |
شیمی فیزیک |
میکروبیولوژی محیطی |
مشاوره کنکور کارشناسی ارشد و انتخاب رشته ارشد آکو
واقعا انتخاب رشته کارشناسی ارشد را نمیتوان شوخی درنظر گرفت. چون ادامه تحصیل در یک گرایش متناسب با بازار کار و البته در مسیر هدف شخصی زندگی شما میتواند همه چیز را تغییر دهد. مثلا درباره کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی اگر قصد مهاجرت دارید، بیوتکنولوژی پزشکی یا بیوتکنولوژی محیط و دریا میتواند بازار کار تضمین شده ای را برای اپلای تحصیلی به دانشگاه های برتر دنیا فراهم کند. اما اگر قصد وارد شدن به بازار کار ایران را دارید، کارشناسی ارشد زیست فناوری کشاورزی یا میکروبی برای ورود به بازار کار مناسب تر است.
برای ارتباط با مشاوران ما میتوانید از طریق کانال تلگرام مشاوره تحصیلی ما سوالات خود را بپرسید و پاسخ خود را با عضو شدن در کانال از مشاوران مربوطه بگیرید.
سلام.وقتتون بخیر.با مدرک ارشد بیوتکنولوژی میکروبی میشه برای دکتری علوم سلولی کاربردی شرکت کرد؟ خیلی ممنون میشم جواب بدید