پیش از مشاوره انتخاب رشته کنکور ریاضی و پرداختن به واحد های درسی رشته مهندسی نفت و شرایط انتخاب رشته مهندسی نفت در دانشگاه ، بهتر است به معرفی تاریخچه رشته مهندسی نفت میپردازیم. رشته مهندسی نفت در سال 1914 در موسسه معدنی آمریکا، با هدف پرورش مهندسان متخصص متالورژی و نفت شروع شد. اولین درجه مهندسی نفت در سال 1915 توسط دانشگاه پیتسبورگ اعطا شد. از آن زمان، این حرفه برای حل شرایط دشوار تکامل یافته است.
فهرست مطالب
حیات بر روی کره زمین که همیشه در حال جنب و جوش و حرکت می باشد بیشترین انرژی جنبشی، گرمایی و شیمیایی خود را از نفت می گیرد. در واقع به کمک این ماده حیاتی است که کوچکترین موتور ماشین تا بزرگ ترین ناوگان های سنگین حرکت می کنند. محصولات و مصنوعات گوناگون پتروشیمی، دارویی، کوهای شیمایی، الیاف مصنوعی و پارچه ها و … ساخته می شوند.
کشور ما به دلیل وجود خلیج فارس یکی از معادن بزرگ نفت و گاز جهان به شمار می آید. به همین دلیل وجود نیروهای متخصص برای استفاده درست از این سرمایه ها ضروری است. از سال ۱۳۷۸ بهره برداری از منابع نفت در دانشگاه صنعت نفت آغاز شد و تا به امروز مهندسانی تربیت شدند که راه های بهره برداری از منابع نفت و گاز را آموخته اند.
معرفی رشته مهندسی نفت در دانشگاه
در ادامه به معرفی رشته مهندسی نفت می پردازیم. در طول تاریخ همه انسان ها به نوعی با سوخت های فسیلی درگیر بوده اند و از بنزین گرفته تا لوازم الکتریکی، پوشاک و … از سوخت های فسیلی تشکیل شده اند. به همین دلیل نفت بزرگترین انرژی دنیا و محور اقتصاد و سیاست جهان است.
رشته مهندسی نفت یکی از زیر گروه های رشته ریاضی فیزیک است واحد های رشته مهندسی نفت طبیعتا با نفت و صنایع نفتی سر و کار دارد. در واحد های رشته مهندسی نفت اکتشافات نفت واستخراج آن، برآورد مخزن و توسعه ی نفت، گاز و ترکیبات هیدروکربنی و منتقل کردن آن ها به پالایشگاه ها و صنایع بررسی می شود. در واقع در این رشته مهندسانی تربیت می شوند که با اصول زمین شناختی، اکتشافات و تولید هیدروکربن ها آشنا می شوند.
دروس ریاضی، فیزیک، مکانیک سیالات، استاتیک، ترمودینامیک، انتقال حرارت، انتقال جرم، زمین شناسی و … از دروس اصلی رشته مهندسی نفت می باشد.
در رشته مهندسی نفت گرایش های مختلفی وجود دارد به همین دلیل دانشجویان برای کار در بخش های گوناگون بازار کار رشته مهندسی نفت آماده می شوند. با معرفی رشته های دانشگاهی ریاضی و فیزیک برای داوطلبان ، امیدواریم در تصمیم گیری درباره انتخاب رشته دانشگاه و ساختن آینده روشن برای شما سهمی هرچند کوچک داشته باشیم.
انتخاب رشته مهندسی نفت در کنکور ریاضی
رشته مهندسی نفت در زیر گروه ۲ رشته ریاضی است و دروس ریاضی، شیمی و فیزیک از مهم ترین دروس تخصصی کنکور برای قبولی رشته مهندسی نفت هستند. هرچند درصد های قبولی در کنکور برای رشته مهندسی نفت در هر یک از دانشگاه ها متفاوت است. جدول زیر نمونه کارنامه های قبولی این رشته در سال 99 است. با مشاهده این جدول می توانید به طور حدودی تخمین بزنید که در کدام دانشگاه ها می‌توانید قبول شوید.
دانشگاه های رشته مهندسی نفت
دانشگاه هایی که رشته مهندسی نفت را ارائه می دهند معمولا به صورت روزانه و شبانه هستند و تقریبا در سراسر کشور این دانشگاه ها برای تحصیل وجود دارند. در ادامه به معرفی و بررسی هریک می پردازیم:
پیشنهاد می کنیم برای انتخاب رشته از نرم افزار انتخاب رشته کنکور سراسری آکو استفاده کنید.
| نام دانشگاه | نوع رشته | ظرفیت | شهر | جنسیت | نوع پذیرش |
| دانشگاه صنعتی شریف | روزانه | 30 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه تهران | روزانه | 30 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی امیرکبیر | روزانه | 35 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علم و صنعت ایران | روزانه | 25 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی شریف | پردیس | 3 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علم و صنعت ایران | شبانه | 5 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی اصفهان | روزانه | 1 | اصفهان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه تهران | روزانه | 3 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعیت امیرکبیر | روزانه | 3 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی شریف | روزانه | 3 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علم و صنعت ایران | روزانه | 3 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه فردوسی مشهد | روزانه | 1 | مشهد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شیراز | روزانه | 1 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی اصفهان | روزانه | 30 | اصفهان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعیت امیرکبیر | پردیس | 10 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی اصفهان | شبانه | 3 | اصفهان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعیت امیرکبیر | روزانه | 1 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه فردوسی مشهد | روزانه | 20 | مشهد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علم و صنعت ایران | روزانه | 1 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شیراز | روزانه | 20 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه تهران | روزانه | 25 | فومن | هردو | با آزمون |
| دانشگاه فردوسی مشهد | شبانه | 5 | مشهد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شیراز | شبانه | 5 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی سهند | روزانه | 37 | تبریز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه یزد | روزانه | 20 | یزد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شهید باهنر | روزانه | 30 | کرمان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شیراز | روزانه | 1 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شیراز | روزانه | 1 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعت نفت | روزانه | 30 | آبادان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعت نفت | روزانه | 60 | آبادان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شیراز | روزانه | 2 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه صنعتی سهند | شبانه | 13 | تبریز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه سمنان | روزانه | 45 | سمنان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه خلیج فارس | روزانه | 50 | بوشهر | هردو | با آزمون |
| دانشگاه فنی و مهندسی گرمسار | روزانه | 46 | گرمسار | هردو | با آزمون |
| دانشگاه رازی | روزانه | 35 | کرمانشاه | هردو | با آزمون |
| دانشگاه حکیم سبزواری | روزانه | 40 | سبزوار | هردو | با آزمون |
| دانشگاه ایلام | روزانه | 30 | ایلام | هردو | با آزمون |
| دانشگاه فنی و مهندسی گرمسار | شبانه | 15 | گرمسار | هردو | با آزمون |
| دانشگاه حکیم سبزواری | شبانه | 5 | سبزوار | هردو | با آزمون |
| دانشگاه ایلام | شبانه | 5 | ایلام | هردو | با آزمون |
| دانشگاه شهید باهنر | روزانه | 1 | کرمان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه خلیج فارس | روزانه | 2 | بوشهر | هردو | با آزمون |
| دانشگاه خلیج فارس | روزانه | 1 | بوشهر | هردو | با آزمون |
| دانشگاه رازی | روزانه | 2 | کرمانشاه | مرد | با آزمون |
| دانشگاه ایلام | روزانه | 2 | ایلام | هردو | با آزمون |
| دانشگاه ایلام | روزانه | 1 | ایلام | هردو | با آزمون |
| دانشگاه پیام نور تهران | پیام نور | 50 | تهران | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور فارس | پیام نور | 60 | شیراز | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| موسسه غیر انتفاعی اقبال لاهوری | غیر انتفاعی | 60 | مشهد | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| موسسه غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی | غیر انتفاعی | 50 | اصفهان | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| موسسه غیر انتفاعی دانش پژوهان پیشرو | غیر انتفاعی | 60 | اصفهان | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور مازندران | پیام نور | 30 | ساری | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور همدان | پیام نور | 30 | همدان | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور آذربایجان غربی | پیام نور | 40 | ارومیه | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور خوزستان | پیام نور | 60 | اهواز | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور بوشهر | پیام نور | 30 | بوشهر | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| موسسه غیر انتفاعی کاوش | غیر انتفاعی | 30 | محمود آباد | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور هرمزگان | پیام نور | 40 | بندر عباس | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور خوزستان | پیام نور | 60 | آبادان | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| موسسه غیر انتفاعی مهر اروند آبادان | غیر انتفاعی | 40 | آبادان | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور بوشهر | پیام نور | 20 | عسلویه | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
| دانشگاه پیام نور کهگیلویه و بویر احمد | پیام نور | 20 | دو گنبدان | هردو | با آزمون/ بدون آزمون |
مهارت های لازم برای انتخاب رشته مهندسی نفت
مهم ترین نکته برای ورود به این رشته علاقه به رشته مهندسی نفت و توانایی برای کار کردن در محیط های دشوار می باشد. زیرا آن ها در محل های استخراج نفت که ممکن است محیط های دریایی یا بیابانی باشد به خوبی کار کنند. دانشجویان رشته مهندسی نفت باید در دروس ریاضیات،شیمی و زمین شناسی پایه قوی داشته باشند و با نرم افزار های مرتبط با این رشته مانند Eclipse، Petrel، Vista، OLGA، و …آشنایی داشته باشند.
مهارت های زبان انگلیسی آن ها نیز باید قوی باشد زیر بیشتر منابع اصلی واحد های رشته مهندسی نفت به زبان انگلیسی است.
گرایش های رشته مهندسی نفت
در ادامه مقاله به شرح گرایش های رشته مهندسی نفت در دانشگاه و واحد های رشته مهندسی نفت در گرایش های مختلف می پردازیم. رشته مهندسی نفت دارای گرایش های زیر می‌باشد:
- گرایش اکتشاف نفت
- گرایش بهره برداری از منابع نفت
- گرایش حفاری و استخراج نفت
- گرایش مخازن هیدروکربوری
گرایش اکتشاف نفت: در واحد های رشته مهندسی نفت گرایش اکتشاف به مطالعه هیدروکربن ها، ابعاد مختلف زمین شناسی برای تشخیص لایه های نفتی، چین و گسل ها و … پرداخته می‌شود.
گرایش بهره برداری از منابع نفت: دانشجویان رشته مهندسی نفت در این گرایش مهار کردن شن، کنترل جریان حفاری نزولی، ارزیابی و بررسی راه ها ساختگی انتقال از راه هوا و … را می‌آموزنند.
گرایش مخازن هیدروکربوری: دانشجویان رشته مهندسی نفت در این گرایش تعیین مکان مناسب برای چاه های نفت، میزان تولید و روش های افزایش برداشت و تولید نفت و گاز بهینه را می آموزند.
گرایش حفاری و استخراج نفت: دانشجویان مهندسی نفت در واحد های درسی گرایش حفاری و استخراج به طراحی کردن تجهیزات حفاری و اجرای عملیات حفاری، استخراج نفت در بهترین شرایط و جلوگیری از تخریب محیط زیست و … را می آموزند.
واحد های رشته مهندسی نفت
دوره تحصیل رشته مهندسی شیمی ۴ سال است که معادل ۸ ترم تحصیلی می باشد و دانشجویان باید در دوران تحصیل خود ۱۳۵ واحد درسی رشته مهندسی نفت را بگذرانند که به صورت زیر می باشد:
- دروس عمومی: ۲۰ واحد
- دروس پایه: ۳۵ واحد
- دروس اصلی: ۴۲ واحد
- دروس تخصصی: ۳۶ واحد
- دروس اختیاری: ۷ واحد
واحد های رشته مهندسی نفت
| ریاضی عمومی ۲ | فیزیک ۱و۲ | زمین شناسی عمومی، شیمی عمومی ۲ |
| معادلات دیفرانسیل | آزمایشگاه فیزیک۲ | آزمایشگاه شیمی عمومی |
| کامپیوتر و کاربرد آن در مهندسی نفت | شیمی عمومی ۱ | ریاضی عمومی ۱ |
| ریاضیات مهندسی | شیمی آلی و آزمایشگاه | آزمایشگاه فیزیک ۱ |
دروس مشترک گرایش های رشته مهندسی نفت
| ریاضی عمومی | شیمی عمومی | برنامه نویسی کامپیوتر | استاتیک و مقاومت مصالح | انتقال حرارت | مبانی چاه آزمایی |
| معادلات دیفرانسیل | شیمی آلی | زمین شناسی عمومی | ترمودینامیک | کنترل فرآیند ها | نمودارگیری چاه |
| ریاضیات مهندسی | فیزیک | موازنه انرژی و مواد | مکانیک سیالات | زمین شناسی نفت | مهندسی مخازن |
| مبانی فرآیند های صنایع نفت | خواص سنگ‌های مخزن | خواص سیالات مخزن | کارگاه عمومی | کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی | زمین‌شناسی ساختمان |
واحد های رشته مهندسی نفت در مقطع ارشد باتوجه به گرایش مورد تحصیل متفاوت خواهد بود. در ادامه درباره واحد های رشته مهندسی نفت در گرایش های تخصصی این رشته بیشتر صحبت خواهیم کرد.
دروس تخصصی گرایش های ارشد رشته مهندسی نفت
در ادامه مقاله به شرح دروس تخصصی رشته مهندسی نفت در گرایش های ارشد می پردازیم.
دروس تخصصی گرایش اکتشاف نفت: ژئوفیزیک، ژئوشیمی آلی (نفت)، تخمین و ارزیابی ذخایر نفتی، زمین‌شناسی ایران و مناطق همجوار، روش‌های افزایش برداشت از مخازن، عملیات زمین‌شناسی ایران، مهندسی مخازن نفت، میکروپالئونتولوژی، اصول حفاری، گل حفاری و سیمانکاری چاه‌ها، زمین‌شناسی نفت، چاه‌نگاری، زمین‌شناسی مهندسی، زمین ساخت، مکانیک محیط‌های ناپیوسته سنگی، زمین‌شناسی مناطق دریایی، زمین‌شناسی عمومی، سنگ‌شناسی (رسوبی ـ آذرین و دگرگونی)، کانی‌شناسی، برداشت زمین‌شناسی، زمین‌شناسی ساختمانی، فتوژئولوژی و سنجش از راه دور، پتروفیزیک، مکانیک سیالات، فسیل‌شناسی(دیرینه‌شناسی)، رسوب‌شناسی، چینه‌شناسی، بررسی فنی ـ اقتصادی، مبانی مهندسی نفت، زمین‌شناسی زیرزمینی.
دروس تخصصی گرایش بهره برداری از منابع نفت: مکانیک سیالات دوفازی، اصول ژئوفیزیک اکتشافی، مهندسی مخازن، مهندسی حفاری، عملیات بهره‌برداری، روش‌های افزایش و برداشت از مخازن، تخمین مخازن در چاه‌های اکتشافی، آزمایشگاه نفت.
دروس تخصصی گرایش مخازن هیدروکربوری: زمین شناسی نفت، مبانی چاه آزمائی، نمودارگیری چاه، مهندسی مخازن 1، عملیات بهره برداری 1، مهندسی مخازن 2، شبیه سازی مخازن، مخازن کربناته، مدیریت و صیانت از مخازن، روش های افزایش برداشت از مخازن، مبانی مهندسی حفاری.
دروس تخصصی گرایش حفاری و استخراج نفت: زمین شناسی نفت، مبانی چاه آزمایی، نمودارگیری چاه، مهندسی مخازن 1، عملیات بهره برداری 1، مهندسی حفاری 1 و آزمایشگاه، مهندسی حفاری 2 و آزمایشگاه، سیمان حفاری و آزمایشگاه، گل حفاری و آزمایشگاه، خوردگی فلزات در صنایع نفت.
بازار کار رشته مهندسی نفت
وزارت نفت اولین گزینه برای فعالیت فارغ التحصیلان رشته مهندسی نفت است. و دانشگاه صنعت نفت پیش از این برای جذب دانشجویان رشته مهندسی نفت تعهد داشت. اما در حال حاضر دانشجویان رشته مهندسی نفت دانشگاه صنعت نفت از طرف این دانشگاه برای ورود به بازار کار بورسیه نخواهند شد.اما اگر دانشجو سطح علمی بالا یا مهارت و استعداد خاصی داشته باشد در آخر جذب وزارت نفت می‌شود.
اما بازار کار برای دانشجویان رشته مهندسی نفت که جذب وزارت نفت نشدند چگونه است؟ این افراد می‌توانند در شرکت های خصوصی استخدام شوند و یا رشته خود را به مهندسی شیمی تغییر د
هند (معادل سازی کنند زیرا دروس مشترک زیاد دارند) و سپس به واحد های صنایع شیمیایی وارد شوند. فارغ التحصیلان رشته مهندسی نفت برای ورود به ارگان های دولتی معمولا باید در آزمون های استخدامی شرکت کنند و در صورت قبولی وارد عرصه شغلی خود شوند.رشته مهندسی نفت نسبت به سایر مهندسی ها مانند مکانیک، عمران و … بازار کار کمتری دارد به همین دلیل بین مهندسان نفت رقابت سنگینی برای ورود به وزارت نفت و گاز وجود دارد. کسانی می توانند در رقابت ورود به بازار کار رشته مهندسی نفت پیروز شوند که مهارت خود را بالا ببرند.
اغلب مردم بر این باورند که مهندسان نفت درآمد بسیار بالایی دارند اما با توجه به این که در کدام ارگان یا شرکت مشغول به کارند درآمد آن ها متفاوت است. سابقه کار، مهارت، محیط کار و خصوصی یا دولتی بودن ارگان مربوطه در حقوق رشته مهندسی نفت نیز تاثیر گذار است.به طور کلی از وظایف مهندسان نفت میتوان به نظارت بر نصب، استفاده و نگهداری درست از تجهیزات، ارزیابی مخزن ها، ارزیابی چاه ها، استفاده صحیح از تکنیک ها و مهارت های مدرن مهندسی، طراحی روش های استخراج نفت و … اشاره کرد.
بازار کار رشته مهندسی نفت در ایران
بجز شرکت های خصوصی محدود و شرکت ملی نفت ایران که وابسته به وزارت نفت است، شغل های مرتبط زیادی را نمیتوان برای ان رشته پیدا کرد! هرچند همیشه گزینه سرمایه گذاری های عظیم ملی و بین المللی برای داشتن درآمد های نجومی مطرح است. مثلا برای رشته مهندسی نفت، راه اندازی شرکت های خصوصی صادرات نفت و یا ارگان ها یا شرکت های خصوصی تولید فراورده های نفتی مثل شرکت نفت سپاهان میتواند شرایط کسب درآمد های نجومی را از بازار کار رشته مهندسی نفت در ایران فراهم کند.
فراموش نکنید که داشتن سطح علمی بالا و خلاقیت نیز به ویژه در گرایش حفاری و استخراج صنعت نفت میتواند برای شما سودآوری بالایی داشته باشد.مثلا ایده پردازی و اجرا در تولید دستگاه های استخراجی یا قطعات نگهداری، روش ها یا ابزار آلات تعمیراتی جدید نیز میتواند برای شما به عنوان مخترع و فروشنده طرح درآمد بالایی را به همراه داشته باشد.
تحصیل و بازار کار رشته مهندسی نفت در خارج از کشور
رشته مهندسی نفت در بدو شروع از کشور آمریکا توسعه یافته و بعد به دیگر کشور ها گسترش پیدا کرده است. به دلیل وجود مراکز معتبر در کشور آمریکا، بسیاری از علاقه مندان آمریکا را برای انتخاب رشته مهندسی نفت انتخاب میکنند.
از بهترین دانشگاه های آمریکا برای ادامه تحصیل می توان به Austin ،Stanford ،Texas ،A&M اشاره کرد. کشور نروژ نیز به دلیل بالا بودن سطح رفاه اجتماعی مردم یک گزینه مناسب برای تحصیل مهندسی نفت است.
علاوه بر آمریکا و نروژ تحصیل در ایتالیا، کانادا، روسیه، انگلیس، اتریش و ترکیه نیز پیشنهاد می شود. میانگین درآمد مهندسین نفت در کشور های مختلف متفاوت است. که در ادامه تعدادی از آن ها را در بازار کار خارج از کشور ذکر میکنیم.
- نروژ: ۲۲۸،۵۰۰ دلار
- استرالیا: ۲۱۱،۵۰۰ دلار
- آمریکا: ۲۰۳،۰۰۰ دلار
- کانادا: ۱۸۳،۰۰۰دلار
از جمله دانشگاه‌های پذیرنده مهندسی نفت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه پنسیلوانیا
- دانشگاه تکنولوژی مونتانا
- دانشگاه تگزاس آستین
- دانشکده معدن کلرادو
مشاوره انتخاب رشته کنکور ریاضی و فیزیک در کرج
در مقاله معرفی رشته مهندسی صنعت نفت سعی کردیم دید جامع و کاملی از واحد های رشته مهندسی نفت و گرایش های این رشته را ارائه دهیم. همچنین با صداقت درباره بازار کار رشته مهندسی نفت صحبت کردیم و گفتیم که بازار کار های وابسته و شرکتی در رشته مهندسی نفت بسیار محدود و رقابتی اما با درآمد بسیار بالا هستند.
به هرحال ما با معرفی رشته های دانشگاهی کنکور ریاضی تلاش بر روشن کردن هرچه بیشتر مسیر انتخاب رشته بعد از دانشگاه داشتیم. برای مشاوره تخصصی انتخاب رشته کنکور باتوجه به نتایج تست شخصیت شناسی تحصیلی و شغلی با مشاوره کنکور آکو در تماس باشید.
مشاور انتخاب رشته کنکور در اینستاگرام
