مقایسه رشته های حقوق
مقایسه فقه و حقوق اسلامی(حنفی ،شافعی ، امامی ) ، فقه و مبانی حقوق اسلامی و علوم قضایی با یکدیگر؛ شناخت بهتر رشته های پرطرفدار و خاص گروه انسانی با تیم مشاوره آکو
فهرست مطالب
در ابتدا باید بیان کرد که بنیان و اساس 3 رشته نام برده شده در رشته های حقوق یعنی فقه و حقوق اسلامی، فقه و مبانی حقوق اسلامی و علوم قضایی<< دروس حقوق>> بر پایه الهیات و معارف اسلامی می باشد.هر سه رشته مذکور از رشته های قدیمی و اصیل در تمدن بشر و دانش های اسلامی و دینی هستند. در گروه انسانی این رشته ها در میان داوطلبان رشته هایی پرطرفدار محسوب می شوند و از درآمد خوب و بازارکار متنوعی در زمینه تحصیلی شان برخوردارند.
در این مقاله مرکز انتخاب رشته تخصصی آکو در تلاش است که با شناخت جنبه های مختلف این رشته ها و مقایسه آن ها با یکدیگر انتخاب رشته شما را در کنکور سراسری آسان تر کند.
برای دریافت مشاوره تخصصی می توانید با شماره های زیر در تماس باشید.
در ادامه می خواهیم با مقایسه رشته ها به تفاوت ها و شباهت ها و نکات شاخص آن ها پی ببریم. هر رشته ای را می توان از نظر بازار کار و واحد های درسی با یکدیگر مقایسه کرد اما نکته متفاوت در مورد این رشته ها تفاوت های پذیرش و آزمون های دانشگاه ها ، دانشگاه و مراکزی که در آن می توان در 3 رشته نام برده تحصیل کرد، امکان تحصیل از نظر جنسیت ، مهارت ها و مزایای فارغ التحصیلان این رشته ها و …
تفاوت ها و شباهت های آن ها را می توان به چند دسته کلی تقسیم کرد :
- بازار کار موجود در کشور
- ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی و دکتری
- اصول و پایه هر رشته
- شرایط تحصیل در این رشته(پذیرش دانشگاه ها)
اصول و پایه رشته های حقوق
- رشته فقه و حقوق اسلامی
توجه این رشته به وظایف و رابطه انسان و حقوق انسان در مقابل خداوند و سایر موجوات هستی است.
در این رشته مسائل حقوقی و قوانین تدریس می شود اما این دروس باید در کنار احکام اسلامی قرار گرفته گیرد.( احکام و قوانین از دیدگاه خداوند و احکام اسلامی چگونه است، یعنی وظیفه انسان می باشد که احکام و قوانین را در کنار احکام اسلامی مورد بررسی قرار دهد.) در این رشته مسائل گوناگونی از جمله :
- اقتصادی
- اجتماعی
- سیاسی جامعه با مراجعه به احکام و حقوق اسلامی
مورد بررسی قرار می گیرد . و تمرکز اصلی دانشجویان این رشته بر کتاب مقدس قرآن است.
- رشته علوم قضایی
دانشجویان این رشته مفاهیم رشته حقوق را می خوانند. علوم قضایی همانند رشته حقوق بر تمام روابط اجتماعی مردمان یک جامعه نظارت می کند به موضوعاتی مثل مالکیت
- قراردادها
- مسئولیت های اشخاص
- قواعد مربوط به ارث
- وصیت
- ولادت
- اقامتگاه اشخاص
- مسئولیت های ناشی از حوادث، و … می پردازد.
در اصل خواندن قوانین و سپس در جایگاه قضاوت بودن را می آموزند.
- رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی
بررسی و مطالعه مسائل گوناگون از دیدگاه شریعت الهی
- اقتصادى
- اجتماعى
- سياسى جامعه با مراجعه به احكام و حقوق اسلامى
این دید در برگیرنده کلی موضوعات رابطه میان انسان و خدا، رابطه انسان ها با یکدیگر یا وظایف انسان نسبت به خود و طبیعت است.در رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، حقوقی که از قرآن و احادیث استخراج میشود و اصول قواعد کلی حاکم بر فقه آموزش داده میشود.
بدان معنا که بیشتر توجه و تمرکز این رشته بر الهیات است و در کنار آن قوانین و حقوق نیز خوانده می شود.
شرایط تحصیل در رشته ها(پذیرش دانشگاه ها)
شرایط پذیرش در رشته علوم قضایی عبارتند از:
- داشتن شرایط عمومی آزمون سراسری
- تدین به دین مبین اسلام و التزام عملی به احکام آن
- التزام به ولایت فقیه و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران
- پذیرش در گزینش صلاحیت های عمومی
- برخورداری از سلامت کامل جسمی و روانی و نداشتن سوء پیشینه کیفری
- سپردن تعهد به تحصیل تمام وقت و عدم اشتغال به کار در زمان شروع به تحصیل
- (بانوان اجازه تحصیل در این رشته را ندارند)
شرایط پذیرش دوره کارشناسی فقه و حقوق اسلامی :
- ۱-تدین به دین مبین اسلام و مذهب جعفری و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران
- ۲-داشتن حسن شهرت و علاقمندی به تحصیلات حوزوی
- ۳- احراز صلاحیت های علمی و عمومی از طریق مصاحبه
- ۴- دارا بودن رتبه علمی لازم در کنکور سراسری .
فقه و مبانی حقوق اسلامی :
هر ساله در دانشگاه های دولتی روزانه و پردیس خودگردان و دانشگاه آزاد ارائه می شود
بازار کار رشته های حقوق و فقه و حقوق در ایران
باید اظهار کرد که تنوع شغلی در این رشته ها بالا بوده و فارغ التحصیلان می توانند هرکدام شغلی که بیشتر برایشان مناسب بوده را انتخاب کنند. در بین بازار کار رشته های فقه و مبانی حقوق اسلامی و و فقه و حقوق اسلامی تفاوت آن چندانی وجود ندارد. فارغ التحصیلان این رشته ها می توانند در شغل های زیر فعالیت داشته باشند:
- قاضی
- وکیل
- دادیار
- کارشناس / مشاور حقوقی
- سردفتر (برای ورود به آن باید در آزمون سردفتری شرکت کنید و مجوز آن را کسب کنید).
- معلم / استاد دانشگاه / هیئت علمی دانشگاه
- پژوهشگر
شرایط کمی در رشته علوم قضایی متفاوت است . فارغ التحصیلان رشته علوم قضایی تعهد به کار به دولت دارند ( که این تعهد خدمت به قوه قضائیه به مدت ۲ برابر دوره تحصیل آن هاست) و آن ها موظف اند بعد از اتمام تحصیل خود، در سازمان های دولتی و محل مورد نیاز آن ها مشغول به کار شوند ، بعضی از آن ها در مشاغلی نظیر:
- استاد دانشگاه
- نماینده مجلس
- وکیل دادگستری
- کارشناسان ارشد سازمان های وابسته به قوه قضائیه
- دفاتر اسناد رسمی به صورت سردفتر و دفتریار
- در ادارات تسویه ورشکستگی
- ادارات ثبت اسناد و املاک کار کنند.
ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته های حقوق
- فقه و حقوق اسلامی
دوره تحصیلی در رشته فقه و حقوق اسلامی ، به صورت کارشناسی ارشد پیوسته می باشد که پنج سال کارشناسی و دو سال کارشناسی ارشد تعریف شده است. دانشجویان در طول دوره تحصیل کارشناسی ارشد پیوسته حدود 230 واحد را می گذرانند. ( که حدود80 واحد دروس در ديگر حوزه های معارف اسلامی (دوره مطالعاتی آثار استاد شهید مطهری، تفسیر و تدبر در قرآن کريم، قواعد و مکالمه زبان عربی، تاریخ اسلام و…) و همچنین زبان انگلیسی را در طول تحصیل می گذرانند)
- علوم قضایی
در صورت پذیرش در کارشناسی ارشد پیوسته علوم قضایی بدون شرکت در آزمون کارشناسی ارشد می توانند در مقطع کارشناسی ارشد علوم قضایی ادامه تحصیل دهند. دوره تحصیل رشته علوم قضایی به دو صورت است:
- مقطع کارشناسی علوم قضایی
- مقطع کارشناسی ارشد پیوسته علوم قضایی
مقطع کارشناسی علوم قضایی: مقطع کارشناسی علوم قضایی 4 ساله است و دانشجویان علوم قضایی ملزم به گذراندن 135 واحد درسی هستند.
مقطع کارشناسی ارشد پیوسته علوم قضایی: دانشجویان دوره کارشناسی ارشد پیوسته علوم قضایی بعد از از اتمام دوره کارشناسی علوم قضایی، بلا فاصله و بدون شرکت در کنکور کارشناسی ارشد، در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل می دهند. دانشجویان این رشته پس از خواندن واحدهای مقطع کارشناسی علوم قضایی و داشتن معدل حداقل ۱۵ در یکی از گرایش های شش گانه کارشناسی ارشد (حقوق تجارت، حقوق ثبت، حقوق جزا و جرم شناسی، حقوق خانواده، حقوق خصوصی و حقوق عمومی ) ادامه تحصیل دهند.
- فقه و مبانی حقوق اسلامی
دانشجویان در دوره کارشناسی رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی باید 135واحد را مطالعه کنند.
شناخت عمیق تر و اطلاعات بیشتر راجب رشته های فقه و حقوق
در ارتباط با 3 رشته هایی که راجب آن ها صحبت کردیم( فقه و حقوق اسلامی ، علوم قضایی ، فقه و مبانی حقوق اسلامی ) اطلاعاتی فراتر از مقایسه آن ها وجود دارد که مختص به آن رشته هاست و با دانستن آن ها گامی به انتخاب درست تر نزدیک خواهید شد. هر کدام از این دروس ، ریشه در گذشته ها دارند و به دلیل داشتن تاریخچه طولانی در تمدن کشور ما حرف زدن از آن ها خالی از لطف نیست.
هدف از رشته فقه و حقوق اسلامی عبارتست از:
- 1) تربیت اساتید مورد نیاز دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در رشته های الهیات و حقوق از طریق دوره های کارشناسی ارشد و دکتری.
- 2) تربیت محققان و پژوهشگران مورد نیاز مراکز علمی و تحقیقاتی از طریق دوره های کارشناسی ارشد و دکتری.
- 3) تربیت کارشناسان مورد نیاز دستگاه قضایی کشور.
- 4) تربیت کارشناسان توانا جهت خدمت در قسمتهای کارشناسی مراکز دولتی و غیره.
- اين دانش با تأسيس دانشگاه، برای اولین بار به صورت رشته دانشگاهی در سال 1313 در دانشکده معقول و منقول (دانشکده الهيات امروزی) دانشگاه تهران تدريس گرديد.
فقه و حقوق اسلامی
فقه در واژه به معنى مطلق فهم يا فهم دقيق مسائل نظرى است و در اصطلاح آن به معنای برداشت و استباط شرعى از منابع دينی همانند قرآن، سنت، عقل و اجماع است.
از جمله دروس تخصصی اين رشته در اين مقطع میتوان به
- فقه
- اصول فقه
- قواعد فقهی،
- تاریخ فقه و فقهاء و… اشاره کرد.
دانشجویان اين رشته همانند طلاب حوزه های علميه در فقه به ترتيب کتاب های:
- شرح لمعه شهيد اول
- شهيد ثانی
- مکاسب شيخ انصاری
در اصول فقه به ترتيب کتاب های:
- اصول الفقه مرحوم مظفر
- فرائد الاصول (الرسائل) شیخ انصاری را آموزش می بينند.
.این رشته 3 گرایش دارد که شامل:
- فقه و حقوق امامیه (مخصوص دانشجویان شیعه امامیه)
- فقه و حقوق حنفی
- فقه و حقوق شافعی (مخصوص دانشجویا ن اهل سنت) است
رشته فقه و حقوق حنفی
با قوانین امروزه نزدیکی دارد و هیچ تفاوتی بین رشته هایی که در دانشگاه های معتبر کشور در رشته حقوق تدریس می شوند (با فقه حنفیه )مشاهده نمی شود به جز قسمت عبادات (که آن هم در یک ترم تدریس می شود.) بقیه مباحث از قبیل معاملات و… در واقع با حقوق همخوانی دارد.
که در محاکم به این فقه بیشتر توجه شده و هم اکنون نیز در اکثر کشورها فقه حنفی حاکمیت دارد به این معنی که در محاکم طبق آن قضاوت می کنند
رشته فقه و حقوق شافعی
یکی از با سابقه ترین و ریشه دارترین مذاهب فقهی ایران است. شخصیت های بزرگی مانند :
- امام الحرمین جوینی
- فخر رازی
- امام محمد غزالی
- خواجه نظام الملک
- شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی
- خواجه حافظ شیرازی
- ابواسحاق اسفراینی
- ابواسحاق شیرازی
- ابن حاجب شهرزوری
همگی ایرانی و شافعی مذهب بوده اند.
تحصیل و تدریس فقه شافعی در ایران از گذشتگان جایگاه ممتازی داشته است. مدارس نظامیه که نقش پر رنگی در علوم اسلامی داشته اند، به دست دانشمندان شافعی تأسیس و اداره شده است ومیوه آن پرورش هزاران عالم در زمینه های مختلف بوده است.
فارغ التحصیلان این رشته به در علوم اسلامی و به در زمینه احکام اسلامی تبحر می یابند. در واقع دانش آموختگان این رشته علاوه بر آشنایی با زبان انگلیسی می توانند در زبان عربی در حد فهم متن، مکالمه و ترجمه، صاحب مهارت شوند، اما اصل مهارت آن ها در زمینه فقه، اصول فقه و حقوق اسلامی خواهد بود.
نظر به آن که تعداد فارغ التحصیلان رشته فقه و حقوق شافعی در کل کشور زیاد نیست و نیاز کشور به فارغ التحصیلان این رشته مرتفع نشده و بازار کار آنان اشباع نشده است، امکان جذب آن ها، بیش از سایر رشته های مشابه است
رشته فقه و حقوق امامیه
یکی از مذاهب فقهی در اسلام است. این مذهب از پیروان شیعیان دوازدهامامیاند به فقه شیعه (فقه جعفری)نامیده می شوند. فقه امامیه همیشه در تحول و تکامل بوده است. یکی از بحث هایی که پویایی فقه امامیه را تضمین کرده، اجتهاد و تلاش فقهای هر عصر برای پاسخگویی به مسائل و مقتضیات زمان و مکان است. پویایی، تحوّل و تکامل در علم فقه از قدیم سابقه دار است و چیز جدیدی نیست.
شناخت بیشتر رشته علوم قضایی
رشته علوم قضایی با نام کامل «رشته علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری» است .رشته علوم قضایی در ایران از عمر کوتاهی برخوردار است و بیش از چند دهه از پیدایش آن نمی گذرد. این دانشکده در سال 1361 شمسی اولین گروه دانشجویان خود را پذیرفت و تا به امروز به تربیت دانشجویان می پردازد
مهمترین وظایف کارشناس علوم قضایی عبارتند از:
- تحریر دعاوی شامل بازپرسی و دادیاری
- تحریر ادله مانند معاینه محل و استماع گواهان محلی و استماع اظهارات متداعیین معذور از حضور در دادگاه ها به دلایل مختلف از قبیل مرض و غیره.
- سرپرستی محجورین فنی و حقوقی
- تنظیم قراردادهای اقتصادی و بازرگانی داخلی و خارجی
- ارائه مشاوره حقوقی به سازمان های دولتی و وزارت خانه ها
- وکالت دعاوی خصوصی و دولتی (داخلی و خارجی)
- اجرای احکام ( مدنی و کیفری)
- نوشتن و تنظیم قراردادهای اقتصادی و بازرگانی داخلی و خارجی
- دانشجویان رشته علوم قضایی باید به این زبان های انگلیسی، فرانسوی و عربی تا حدودی مسلط باشند
مزایای تحصیل در رشته علوم قضایی
تحصیل در رشته علوم قضایی مزایای بسیار خوبی دارد که گزیده ای از آن ها عبارتند از:
- پذیرش در این رشته به صورت کشوری می باشد، یعنی همه ی داوطلبان صرف نظر از سهمیه های خاص، شانس قبولی یکسانی دارند.
- اگر داوطلبان در کارشناسی ارشد پیوسته علوم قضایی پذیرفته شوند بدون شرکت در هیچ آزمونی در مقطع کارشناسی ارشد علوم قضایی ادامه تحصیل می دهند.
- دانشجویان علوم قضایی در طول دوره ی تحصیلی خود حقوق ماهیانه کارآموزی قضایی دریافت می کنند.
- داووطلبان این رشته دوره سربازی خود را به صورت اشتغال به کار در قوه قضاییه و طی ۱۰ سال می گذرانند.
- شرایط استعداد های درخشان برای دانشجویان برتر علوم قضایی وجود دارد و سنوات تحصیل دانشجویان از سابقه خدمت آن ها به شمار می آید.
- وجود خدمات رفاهی، بیمه درمانی، و خوابگاه در دوران تحصیل
- سنوات تحصیل دانشجویان جز سابقه خدمت آن ها محسوب می شود
کلام آخر تیم انتخاب رشته کنکور سراسری آکو
در نهایت این سخن ها باید متذکر شد که اگر رشته های فقه و مبانی حقوق اسلامی ، علوم قضایی و غفه و حقوق اسلامی یکی از انتخاب های شما است و روحیات و علایق شما با این رشته ها تطابق دارد؛ هر سه این رشته ها می توانند گزینه مناسبی برای شما باشند.
امیدواریم که با این مقاله به انتخاب شما در رشته تحصیلی خود در کنکور سراسری کمک کرده باشیم.
اینستاگرام ما:https://instagram.com/akoedu.ir