رشته بینایی سنجی

علم بینایی شامل دو بخش بینایی سنجی و چشم پزشکی است که ما در این مقاله به توضیح رشته بینایی سنجی می پردازیم و اطلاعات کافی را درباره این رشته در اختیار شما قرار می‌دهیم. پس با تیم مشاوره آکو همراه باشید. رشته بینایی سنجی در زیرگروه اول رشته تجربی قرار دارد و هر ساله متقاضیان خود در کنکور سراسری را دارد.

رشته بینایی سنجی علمی است که به بررسی میزان بینایی و دید مراجعین می پردازد. این رشته مشکلات بینایی و بیماری های چشمی و هر نوع اختلال چشمی را شناسایی و درمان می کند. و در صورت لزوم عینک یا لنز مورد نیاز فرد را تجویز میکند و یا اگر بنا به تشخیص بینایی سنج نیاز به جراحی باشد، مراجعه کننده باید به چشم پزشک مراجعه کند.

رشته بینایی سنجی (به انگلیسی: optometry) جزو زیرشاخه های رشته تجربی و  علوم پزشکی می‌باشد. در سازمان بهداشت جهانی مراقبت از بینایی را بینایی‌ سنجی می‌نامند. پزشکان چشم به دو گروه بینایی‌سنج ها (اپتومتریست)و چشم پزشکان تقسیم میشوند. شخصی که تقاضای معاینه ی چشم خود را دارد، قبل از اینکه پزشک متخصص بینایی‌سنج او را معاینه کند، باید توسط بینایی‌سنج معاینه شود تا اگر مشکلاتی مانند انحراف عضلانی انکساری چشم، اختلال دید دو چشمی و عیب های انکساری و … را داشت مشخص شود و سپس به پزشک متخصص مراجعه کند.

تفاوت رشته بینایی سنجی و چشم پزشکی

شاید برایتان سوال پیش بیاید تفاوت رشته چشم پزشکی و بینایی سنجی در چیست؟ چشم‌پزشکان علم کافی برای انجام کارهای بینایی سنج ها را نیز دارند. در واقع اپتومتریست ها وظیفه پیشگیری و درمان های ابتدایی چشم را دارند و نباید دارو تجویز کنند.

اما اغلب پزشکان برای انجام درمان های دارویی و یا جراحی که تخصصی تر است وارد عمل می‌شوند. قطعا هزینه ویزیت یک اپتومتریست کمتر از چشم پزشک است. پس با آگاهی از تفاوت یک چشم پزشک و اپتومتریست درمان بهتری خواهید داشت و از نظر مادی نیز صرفه جویی می‌شود. همچنین هرکدام کیفیت بهتری در عملکرد و وظیفه خود دارند.

بینایی‌سنج ها و چشم پزشکان تخصص های متفاوتی دارند؛ بینایی سنج ها چهار سال دوره دیده اند ولی چشم پزشکان، دوره ی تخصصی چشم را نیز گذرانده اند، بینایی‌سنج ها وظایفی مانند انجام تست های مختلف چشم و بینایی، تشخیص اختلالات خاص چشم و تجویز لنزهای طبی و … را برعهده دارند ولی چشم پزشکان علاوه بر تشخیص اختلالات چشم، می‌توانند دارو نیز تجویز کنند.

مهارت های لازم برای رشته بینایی سنجی

در ادامه به شرح مهارت های لازم برای رشته بینایی سنجی می پردازیم. توانایی هایی که از شما یک اپتومتریست موفق میسازد عبارتند از :

• داشتن مهارت ارتباطی قوی و توانایی توضیح ایده ها و درمان ها به کودکان.
• یک اپتومتریست باید دقت و توجه زیادی به جزئیات داشته باشد، زیرا اگر فقط کمی شماره چشم مراجعه کننده را اشتباه بگوید سلامت چشم فرد به خطر می‌افتد
• نباید تمرکز خود را در مواجه با کارهای تکراری از دست دهد.
• کسی که می‌خواهد در این رشته تحصیل کند باید از نظر جسمی سالم باشد و دارای چشم‌ها و دست های سالم باشد.
• در این رشته برخلاف پزشکی و اتاق عمل و … با خون و یا شیفت های طولانی سروکار ندارید پس اگر توانایی قرار گرفتن در محیط هایی مثل اتاق عمل را ندارید رشته بینایی‌سنجی برای شما بسیار مناسب است

وظایف اپتومتریست

اپتومتریست ها در زمینه هایی مانند درمان تنبلی چشم کودکان، تشخیص و میزان ضعیفی چشم ها و برسی انحرافات چشمی و اصلاح آن فعالیت میکنند. برخی از وظایف دیگر یک اپتومتریست به صورت زیر است.

• • یک اپتومتریست در تعیین نمره عینک و کمک برای انتخاب عینک مناسب اقدام میکند.

• • تاریخچه سلامت چشم بیمار را چک میکند.

• • بیمار را از لحاظ اختلالات چشمی که در ظاهر مشخص می شود مثل آب سیاه و آب مروارید برسی میکند.

• • همچنین برخی از مشکلات اکتسابی چشم هارا درمان می کند.

دروس رشته بینایی سنجی

در ادامه به شرح دروس رشته بینایی سنجی می پردازیم. طول دوره رشته اپتومتری در مقطع کارشناسی ۴ سال است و شامل ۱۴۶ واحد درسی است که  در جدول زیر می توانید واحدهای هر بخش را به تفکیک مشاهده کنید:

دروس عمومی	دروس اختصاصی	دروس پایه	کارآموزی و پایان نامه
۲۳	۷۳	۴۲	۸

دروس پایه رشته بینایی سنجی

فیزیک نور	شیمی عمومی	بیوشیمی	فیزیولوژی عمومی	تشریح عمومی و اعصاب	آمار حیاتی
کمک های اولیه	اورژانس‌های چشم	آسیب‌شناسی عمومی	میکروب شناسی	ابزرواسیون	تاریخچه اپتومتری و علوم بینایی
زبان تخصصی	اپتومتری	بینایی محیطی	داروشناسی	علائم چشمی در بعضی از بیماری‌های داخلی	ژنتیک و چشم
تشریح و بافت شناسی چشم	فیزیولوژی چشم	اپتیک هندسی و فیزیکی	لابراتوار اپتیک	فیزیولوژی اپتیک	مقدمات اپتومتری

دروس تخصصی رشته بینایی سنجی

اپتیک هندسی و فیزیکی ۱	اپتیک هندسی و فیزیکی ۲	لابراتوار اپتیک ۱	لابراتوار اپتیک ۲	فیزیولوژی اپتیک ۱	فیزیولوژی اپتیک ۲
مقدمات اپتومتری	ابزرواسیون	تاریخچه اپتومتری و علوم بینایی	زبان تخصصی	اپتومتری ۱	اپتومتری ۲
اپتومتری ۳	بینایی محیطی	عدسی‌های تماسی	آسیب شناسی چشم۱	آسیب شناسی چشم ۲	اپتومتری کودکان ۱
اپتومتری کودکان ۲	اپتومتری افراد مسن و نیمه‌بینایان	اپتومتری مشاغل و بهداشت چشم	اپتومتری پیشرفته	انالیز مشاهدات کلینیکی	مکانیسم دید دو چشمی
درمان انومالی های دو چشمی ۱	درمان انومالی های دو چشمی ۲

گرایش های رشته بینایی سنجی

در ادامه به تشریح گرایش های رشته بینایی سنجی می پردازیم. شرایط ادامه تحصیل در این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در ایران وجود دارد. اما پذیرش بسیار کمی دارد و تنها دانشجویان رشته بینایی سنجی می‌توانند در آزمون کارشناسی ارشد این رشته شرکت کنند و در صورت قبولی ادامه تحصیل بدهند. فارغ التحصیلان کارشناسی رشته اپتومتری می‌توانند در رشته های زیر ادامه تحصیل دهند.

بینایی سنجی، مهندسی پزشکی، رشته انفورماتیک پزشکی، رشته علوم تشریحی، سلامت سالمندی، رشته اپیدمیولوژی، اقتصاد بهداشت، تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی، رشته نانوتکنولوژی پزشکی، فناوری اطلاعات سلامت، ارزیابی فناوری سلامت، ژورنالیسم پزشکی، مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، آموزش پزشکی، کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مدیریت توانبخشی، تاریخ علوم پزشکی، رفاه اجتماعی، فیزیک پزشکی.

دانشگاه های دارای رشته بینایی سنجی

پذیرش رشته بینایی سنجی به‌صورت کشوری است. یعنی داوطلبان از هر جایی که زندگی می‌کنند میتوانند هر دانشگاهی که میخواهند (در شهر های مختلف کشور) را انتخاب کنند. سالانه حدود ۱۰۰ نفر پذیرش دارند. طرح دو ساله در رشته بینایی سنجی بر خلاف پزشکی و دندان پزشکی و .. اجباری نیست اما در صورتی که فرد بخواهد مطب بینایی سنجی خود را دایر کند برای مجوز مطب باید طرح دو ساله بینایی سنجی را گذرانده باشد. در جدول زیر ددانشگاه های دارای رشته بینایی سنجی را مشاهده می کنید:

برای انتخاب رشته از نرم افزار انتخاب رشته کنکور سراسری آکو استفاده کنید.

نام دانشگاه	نوع رشته	ظرفیت	شهر	جنسیت	نوع آزمون
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی	روزانه	۲۵	تهران	هردو	با آزمون
دانشگاه علوم پزشکی ایران	روزانه	۱۸	تهران	هردو	با آزمون
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی	شهریه پرداز	۵	تهران	هردو	با آزمون
دانشگاه علوم پزشکی مشهد	روزانه	۱۸	مشهد	هردو	با آزمون
دانشگاه علوم پزشکی مشهد	شهریه پرداز	۲	مشهد	هردو	با آزمون
دانشگاه علوم پزشکی زاهدان	روزانه	۲۱	زاهدان	هردو	با آزمون
دانشگاه علوم پزشکی ایران	روزانه	۲	تهران	هردو	با آزمون

تعیین نمره ی چشم با استفاده از چه راه هایی انجام میشود؟

برای تعیین نمره ی چشم میتوان از دو روش استفاده کرد؛ روش اول، روش مدرن با دستگاه بینایی سنجی یا همان دستگاه پیشرفته فوروپتر است که به طور دیجیتالی شماره ی چشم بیمار را تعیین میکند و احتمال خطای این دستگاه تقریباً صفر می‌باشد و نمره ی چشمی که اعلام می‌شود خیلی دقیق است.

روش دوم که روش سنتی است از یک جعبه که دارای عدسی های مختلف می‌باشد استفاده میکنند، به این صورت که یک به یک عدسی ها را روی چشم مراجعه کننده امتحان میکنند و با هر عدسی ای که بیمار بهتر بتواند فلش های روی تابلو را تشخیص دهند، آن عدسی را به او تجویز میکنند و در این روش امکان خطا وجود دارد.

چند وقت یکبار باید بینایی‌سنجی انجام شود؟

اینکه چند وقت یکبار باید بینایی‌سنجی
انجام دهید به وضعیت بینایی خودتان بستگی دارد، ولی در حالت عادی( یعنی اگر عینکی
نیستید) باید هر دو سال برای معاینه ی چشم خود اقدام کنید؛ اگر سن شما بالای ۶۰
سال می‌باشد و یا اگر از لنزهای اصلاحی استفاده میکنید لازم است که سالانه به بینایی‌سنجی مراجعه کنید و در صورتی که دیابت دارید،
بیشتر از سایر افراد باید به فکر معاینه ی چشم خود باشید.
اگر هرکدام از علائم زیر را داشتید هرچه سریعتر به
بینایی‌سنج مراجعه کنید:

• تاری دید
• سردردهای مکرر
• دوبینی
• مشکل دیدن از نزدیک
• مشکل دید در شب
• گوشه های چشم را جمع کردن
• دیدن حلقه های نورانی

حداقل تجهیزات

• رتینوسکوپ و افتالموسکوپ
• اتورفراکتومتر
• اسلیت لمپ
• جعبه عینک
• پروژکتور و تابلوی تشخیص عیوب انکساری
• تست دید نزدیک
• تست رنگ
• دیپلوسکوپ
• لنزومتر
• PD متر
• چراغ قوه

مزایا و معایب رشته اپتومتری

• از مزایای این رشته این است که فرد با محیط های استرس‌زا خون و صحنه های بد سروکار ندارد. مزیت دیگر این رشته نداشتن شیب شب است.
• عیب این رشته این است که هنوز به طور کامل در ایران جا نیفتاده است و بیشتر مردم برای رفع اختلالات چشمی به‌جای مراجعه به اپتومتریست به چشم پزشک مراجعه می‌کنند.

بازار کار رشته بینایی سنجی

تعداد پذیرش در این رشته کم است. به همین دلیل بازار کار این رشته اشباع نشده و از وضعیت بسیار خوبی برخوردار است. به طوری که بیشتر فارغ التحصیلان جذب بازار کار می‌شوند. بازار کار این رشته بسیار خوب است و تقریباً ۸۰٪ کسانی که در رشته ی بینایی‌سنجی تحصیل کرده اند، وارد بازار کار میشوند؛

آنها می‌توانند درباره ی بهداشت و سلامت چشم و مشکلات بینایی در سازمان های دولتی، محیط های خدماتی و آموزشی مشاوره دهند، همچنین می‌توانند مسئول بینایی‌سنجی برای امور نظامی و استخدامی و خلبانی و گرفتن گواهینامه رانندگی بشنود.

فارغ‌التحصیلان این رشته تنها کسانی هستند که راجع به عینک های مرتبط با عیب های انکساری به طور تخصصی و علمی آموزش دیده اند.

درآمد در این رشته بستگی به مواردی مثل: محیط کار و سابقه کاری دارد. برای مثال درآمد فردی که در محیط خصوصی مشغول به کار است بیشتر است. یک اپتومتریست می تواند در محیط هایی مانند بیمارستان ها، مجتمع های توانبخشی، موسسات ساخت و فروش عینک های طبی، مراکز بهداشت، کلینیک های بینایی سنجی و چشم پزشکی خصوصی و دولتی، کارخانه ها، سازمان های دولتی مثل سازمان‌های نظامی و انتظامی، شرکت‌های فروش و واردات تجهیزات چشم‌پزشکی مشغول به کار شود.

درآمد رشته بینایی سنجی

درآمد رشته بینایی سنجی در ایران بین 10 تا 30 میلیون متغیر است و به عواملی مانند تجربه کاری فرد بستگی دارد. البته در برخی موارد این درآمد می تواند بیش تر هم باشد. در کشوری مثل آمریکا درآمد شاغلان بینایی سنجی به طور متوسط بین 100.000 تا 150.000 دلار در سال است که اگر بخواهیم به معادل بگیریم، حدود 8.000 تا 12.500 دلار در ماه می شود. بطور کلی بینایی سنجی رشته ای است که درآمد تقریبا خوبی دارد.

تحصیل رشته بینایی سنجی در خارج از کشور

رشته اپتومتری جایگاه بیستم را در میان بهترین شغل‌های مراقبت از سلامت را در جهان و جایگاه بیست و دوم را از نظر درآمد زایی دارد.

تقاضای کار برای فارغ التحصیلان این رشته در کشورهای خارجی بسیار بالا است به طوری که در امریکا حدود ۴۱ هزار نفر مشغول  به کار در زمینه اپتومتری هستند. پیش بینی می شود که این تعداد تا ۸ سال بیشتر شود. درآمد بسیار خوبی برای این رشته در کشورهای خارجی وجود دارد.

زبان تحصیل در این رشته در کشورهای خارجی زبان رسمی آن کشور است. شما ابتدا باید در دوره کلاس‌های یادگیری زبان موردنظر شرکت کنید و سطح موردنیاز برای تحصیل در این رشته را پیدا کنید. زبان تحصیل در بیشتر دانشگاه ها انگلیسی است.

از بهترین کشورها برای تحصیل در رشته های اپتومتری و پرستاری٬ می توان به امریکا و انگلستان اشاره کرد.

۴ دانشگاه‌ها برتر در این رشته عبارت‌اند از:

• دانشگاه هاروارد
• دانشگاه آکسفورد
• دانشگاه کمبریج
• دانشگاه استنفورد

تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم

در مقاله معرفی رشته حفاظت اطلاعات سعی کردیم دید جامع و کاملی از رشته اپتومتری را ارائه دهیم. اگر قبولی در کنکور و بهترین دانشگاه‌های کشور هدف شماست و می‌خواهید با ورود به دانشگاهی معتبر و انتخاب رشته‌ای مناسب آینده شغلی خود را به بهترین شکل بسازید، تیم مشاوره تحصیلی و برنامه ریزی آکو به مدیریت مهندس حاج کرم در کنار شما خواهد بود.  همچنین می‌توانید سوالات خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.

عضوبت در کانال تلگرام مشاوره تحصیلی آکو