
رشته مهندسی طبیعت
در این مقاله ما به معرفی رشته مهندسی طبیعت می پردازیم. در سال ۱۲۹۶ شمسی نخستین تشکیلات رسمی و توجه به منابع طبیعی با تاسیس شعبه جنگل برای مدیریت منابع طبیعی ایجاد شد. بعد از آن نقشه برداری از این جنگل ها آغاز و اداره هایی در شمال تاسیس شد که مدیر آن هانس شریکر بود. در سال ۱۳۰۲ دولت ایران برای مدیریت بهتر جنگل ها و کمک به هانس شریکر، شخصی به نام فندم هاگمن آلمانی را برای سه سال استخدام کرد تا برنامه ی ریزی تازه ای برای جنگل ها انجام شود. و از سال ۱۳۲۴ دانشکده کشاورزی از وزارت کشاورزی جدا شد و به دانشگاه تهران پیوست.
معرفی رشته مهندسی طبیعت
در ادامه به معرفی رشته مهندسی طبیعت میپردازیم. انسان ها همیشه سعی داشتهاند با استفاده از دانش خود رازهای طبیعت را کشف کنند تا با شناختن این رازها علاوه بر افزایش دانش خود، از عوامل تشکیل دهندۀ طبیعت و منابع طبیعی برای رفاه زندگی انسانها استفاده کنند. رشته مهندسی طبیعت از زیر شاخه های علوم تجربی است و گرایشهای مختلفی دارد. در رشته مهندسی طبیعت مسائلی مانند علم اکولوژی، حل مسائل زیست محیطی، ارائه طرح های عملی برای حفظ و توسعه پوشش گیاهی، بهره برداری صحیح از اراضی با توجه به قابلیت آن ها، گسترش فعالیت آبخیزداری و مدیریت آب و خاک بررسی می شود. در واقع هدف این رشته تربیت مهندسانی است که بتوانند طرح های مختلفی در زمینه هایی مانند بیابان زدایی، آبخیزداری حوزه ها و … ارائه دهند.
دروس رشته مهندسی طبیعت
در ادامۀ مقاله به شرح دروس رشته مهندسی طبیعت می پردازیم. دورۀ تحصیل مهندسی طبیعت ۴ سال می باشد و ۱۳۵ واحد دارد که به شرح زیر است:
- دروس عمومی: ۲۰ واحد
- دروس علوم پایه: ۳۶ واحد
- دروس اصلی: ۳۵ واحد
- دروس تخصصی: ۳۶
- واحد دروس اختیاری: ۱۰ واحد
دروس پایه رشته مهندسی طبیعت: زمین شناسی، ریاضیات ۱و۲، آمار، استاتیک، ریخت شناسی و رده بندی گیاهان، بوم شناسی عمومی، شناخت منابع طبیعی، هیدرولیک عمومی، اقتصاد منابع طبیعی، خاک شناسی عمومی، هیدرولوژی عمومی، مقامت مصالح.
دروس تخصصی رشته مهندسی طبیعت: هوا و اقلیم شناسی، مبانی سنجش از دور، مساحی و نقشه برداری، مبانی ارزش گذاری اقتصادی کارکرد اکوسیستمی، استفاده چندمنظوره از اکوسیستم، ارزیابی قابلیت خاک ها و اراضی، اکولوژی مرتع (بوم شناسی مرتع)، هیدرولوژی کاربردی، اصلاح مراتع، اندازه گیری و ارزیابی مراتع، بیابان و قابلیت های آن، آبخیزداری، حقوق و قوانین منابع طبیعی، طرح آزمایش های منابع طبیعی، مرتع داری، فرهنگ و طبیعت، رابطه آب و خاک و گیاه، شناخت بیابان های ایران و جهان، سازه های مهندسی حفاظت آب و خاک، شناسایی گیاهان مرتعی ۱و۲، ژئومرفولوژی ۱و۲، فرسایش آبی، فرسایش بادی، کشت و تکثیر گیاهان مرتعی، خاک های مناطق خشک و نیمه خشک، حفاظت آب و خاک، کارتوگرافی، کارورزی ۱و۲، بهره برداری از محصولات فرعی مراتع، تخریب اراضی در مناطق خشک، اکوتوریسم، اصول پایداری در کشاورزی مناطق خشک و بیایانی، اصول بیشه زراعی، اصول کنترل و همزیستی با بیابان، ارزیابی ژئومرفومتریک در ایران، شناخت و مدیریت بحران های محیطی.
دروس تخصصی گرایش محیط زیست: پرنده شناسی، اکولوژی دریاها، مدیریت حیات وحش، اکولوژی حیات وحش، بیولوژی حیوانات شکاری و …
دروس تخصصی گرایش مرتع و آبخیزداری: هیدرولوژی کاربردی، اکولوژی مرتع، ارزیابی خاک های زراعی، حفاظت خاک، شناسایی گیاهان مرتعی و …
دروس تخصصی گرایش جنگلداری: جنگل شناسی، اقتصاد جنگل، اکولوژی جنگل، شناخت حیوانات شکاری و …
دروس تخصصی گرایش شیلات: ماهی شناسی و سیستماتیک، بیماری ها و انگل های آبزیان، اصول تغذیه آبزیان، اکولوژی دریا ها و …
دروس تخصصی گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ: شیمی چوب، چوب بری، فیزیک چوب، استاندارد و درجه بندی چوب، بازار چوب و …

گرایش های رشته مهندسی طبیعت
در ادامه به شرح گرایش های رشته مهندسی طبیعت می پردازیم. رشته مهندسی طبیعت در مقطع کارشناسی دارای ۵ گرایش محیط زیست، مرتع و آبخیزداری، جنگلداری، شیلات و علوم و صنایع چوب و کاغذ می باشد.
گرایش محیط زیست
محیط زیست در واقع ترکیبی از علوم بیولوژی، اکولوژی، فیزیک، شیمی، ریاضی،آمار، اکولوژی کاربردی و جغرافیا است. در این گرایش دانش و آگاهی های لازم درباره ی اکولوژی حیات وحش، اکولوژی دریا ها، نحوه آلودگی محیط زیست، نحوه طراحی پارک های ملی و جنگلی و … بررسی می شود. فارغالتحصیلان محیط زیست می توانند در شهرداریها، وزارت کشور، وزارت صنایع، وزارت نفت و … مشغول به کار شوند.
فارغ التحصیلان در گرایش محیط زیست در رشته های مهندسی منابع طبیعی_محیط زیست می توانند در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند.
گرایش مرتع و آبخیزداری
در گرایش مرتع و آبخیزداری مهندسین میآموزند که چگونه با توجه به امکانات آبی، خاکی، اقلیمی، زمین شناسی و پوشش گیاهی از منابع طبیعی مخصوصا مراتع موجود بیشترین بهره را برد. کارشناس مرتع و آبخیزداری با تقویت پوشش گیاهی و اصلاح آبراههها از فرسایش خاک و ایجاد سیلاب جلوگیری میکند. فارغالتحصیلان گرایش مرتع و آبخیزداری می توانند در شرکت های دولتی، خصوصی و نیمه خصوصی مربوط به وزارت کشاورزی، وزارت نیرو و … مشغول به کار شوند.
فارغ التحصیلان گرایش مرتع و آبخیزداری در رشته های مهندسی آبخیزداری و مهندسی مرتعداری می توانند در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند.
گرایش جنگلداری
در گرایش جنگلداری در رشته مهندسی طبیعت موضوعات مختلفی مانند شناخت جوامع گوناگون جنگلی و کیفیت و کمیت آن ها، تربیت و پرورش و بهره برداری از تولیدات جنگل ها، روش های مختلف قطع و حمل درختانی ک قطع شده اند، جاده سازی در جنگل ها و … بررسی می شود. فارغ التحصیلان گرایش جنگلداری می توانند در شرکت ها و موسسات اجرا کننده طرح های راه سازی در زمینه نقشه برداری، طراحی و محاسبه و اجرای راه های جنگلی، شرکت های مشاوره منابع طبیعی و … مشغول به کار شوند.
فارغ التحصیلان گرایش جنگلداری در رشته های جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، جنگلداری و مهندسی جنگل می توانند در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند.
گرایش شیلات
در گرایش شیلات رشته مهندسی طبیعت دانشجویان با علوم مختلفی مانند بیولوژی جانوری، گیاهی و اکولوژی دریایی به عنوان زیربنای شیلات آشنا میشوند. آنها درباره آبزیان آب های داخلی و دریایی، نحوه تکثیر و پرورش آبزیان، صید و صیادی و … مطالعه میکنند. همچنین باید دروس تخصصی خود را به صورت عملی بیاموزند. فارغ التحصیلان شیلات میتوانند در زمینههای گوناگونی مانند فعالیت های آبزی پروری، بازسازی ذخایر دریای خزر و آب های داخلی، شناسایی و مطالعه اراضی مستعد توسعه پرورش آبزیان و … مشغول به کار شوند.
فارغ التحصیلان در گرایش شیلات در رشته های مهندسی فرآوری محصولات شیلاتی، مهندسی بوم شناسی آبزیان شیلاتی و مهندسی صید و بهره برداری آبزیان میتوانند در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند.
گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ
در گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ دانشجویان تولید چوب و عوامل موثر برآن، طبقه بندی و درجه بندی چوب ها و کاغذ ها، داد و ستد چوب و کاغذ و … می آموزند. فارغ التحصیلان گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ میتوانند در بخش های دولتی و خصوصی مجتمع های چوب و کاغذ و یا کارخانجات تولید چوب به عنوان مدیر فنی مشغول به کار شوند.
فارغ التحصیلان در گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ در رشته های مهندسی چوب، مهندسی فرآورده های چند سازه چوب، مهندسی حفاظت و اصلاح چوب، مهندسی بیولوژی و آناتومی چوب و مهندسی منابع طبیعی_صنایع خمیر و کاغذ می توانند در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل دهند.
کارنامه قبولی رشته مهندسی طبیعت
رتبه قبولی رشته مهندسی طبیعت در هر یک از دانشگاهها متفاوت است. جدول زیر نمونه کارنامه های قبولی رشته مهندسی طبیعت در سال 99 است. با مشاهده این جدول می توانید به طور حدودی تخمین بزنید که در کدام دانشگاه ها میتوانید قبول شوید.

بازار کار رشته مهندسی طبیعت
در ادامه مقاله به شرح بازار کار رشته مهندسی طبیعت می پردازیم. این رشته ۵ گرایش دارد و به همین دلیل بازار کار گسترده ای را شامل می شود. فارغ التحصیلان می توانند در مراکر زیر مشغول به کار شوند.
- وزارت جهاد کشاورزی
- وزارت نیرو
- موسسه تحقیقات خاک و حفاظت آبخیزداری
- سازمان جنگل ها
- موسسه تحقیقات مرتع
- سازمان های جنگل و مراتع کشور
- سازمان های پارک و فضای سبز
- موسسات تحقیقاتی منابع طبیعی
تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم
در مقاله معرفی رشته مهندسی طبیعت سعی کردیم دید جامع و کاملی از رشته مهندسی طبیعت را ارائه دهیم. اگر قبولی در کنکور و بهترین دانشگاههای کشور هدف شماست و میخواهید با ورود به دانشگاهی معتبر و انتخاب رشتهای مناسب آینده شغلی خود را به بهترین شکل بسازید، تیم مشاوره تحصیلی و برنامه ریزی آکو به مدیریت مهندس حاج کرم در کنار شما خواهد بود. ما به شما کمک میکنیم تا در مهمترین سال زندگیتان، بهترین خود را اجرا کنید و عالیترین نتیجه را بگیرید. شما میتوانید برای ارتباط با برترین مشاوران کشور با شماره 02633408944 ارتباط برقرار کنید. تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم اینجا حضور دارند تا پاسخگوی سوالات شما باشند. همچنین میتوانید سوالات خود را در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
آیا رشته مهندسی طبیعت بدون کنکور پذیرش دارد؟
بله. رشته مهندسی طبیعت در بسیاری از دانشگاه های آزاد به صورت بدون کنکور نیز ارائه می شود.
دانشگاه های پذیرنده رشته مهندسی طبیعت کدام اند؟
دانشگاه تهران، محل تحصیل پردیس کشاورزی و منابع طبیعی واقع در کرج
دانشگاه شهرکرد
دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشگاه فردوسی مشهد