رشته علوم آزمایشگاهی
رشته علوم آزمایشگاهی از زیرشاخه های علوم پزشکی است و جزو پرطرفدارترین رشته های علوم تجربی است. این رشته در بهداشت و کاهش هزینه های درمان و همچنین پیشگیری و پیگیری بیماری های مختلف علوم پزشکی تاثیر زیادی داشته.
فهرست مطالب
این رشته به آزمایش، مطالعه و تحلیل نمونه های بیولوژیکی مثل ادرار یا خون و سایر مواد بدن انسان می پردازد و هدف از بررسی و تحلیل این نمونه ها تشخیص بیماری ها و وضعیت سلامت بدن است. دانشجویان این رشته با استفاده از تجهیزات مختلف و پیشرفته آزمایشگاهی یاد می گیرند که نمونه ها را ارزیابی کرده و اطلاعات لازم درمورد سلامت فرد را در اختیار پزشک قرار بدهند.
در ادامه همراه مشاوره تحصیلی آکو باشید تا با رشته علوم آزمایشگاهی بطور کامل آشنا شوید.
معرفی رشته علوم آزمایشگاهی
در معرفی رشته علوم آزمایشگاهی شرح می‌دهیم که این رشته از رشته های علوم تجربی می باشد و پذیرش آن به صورت بومی است. اگر درمورد بومی گزینی در دانشگاه اطلاعات کمی دارید مقاله مربوطه را در سایت پرسا مطالعه کنید.
این رشته جزو رشته های پیراپزشکی می باشد. به همین دلیل علاقه‌مندان زیادی دارد. داوطلبان طی چندسال گذشته تا مقطع کارشناسی ناپیوسته در این رشته پذیرفته می شدند اما حالا این رشته به صورت کارشناسی پیوسته نیز ارائه می شود.
این رشته تاثیر به سزایی در بهداشت و کاهش هزینه های درمان دارد. همچنین در زمینۀ تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری‌های گوناگون به پزشکان کمک زیادی کرده است. این رشته بیشتر مرتبط با آنالیز آزمایشگاهی خون و مایعات بافت های بدن می‌باشد. و با آزمایش های بیوشیمیایی و هماتولوژی میتوانند در تشخیص بیماری به پزشک کمک کنند.
اگر بخواهیم بطور کوتاه نگاهی به تاریخچه این رشته بی اندازیم، تا سال ۱۹۷۶ میلادی رشته علوم آزمایشگاهی Medical Technology یا همان تکنولوژی پزشکی نام داشت. بعد از آن Medical Laboratory Sciences نام گرفت و از سال ۱۳۴۷ در ایران دوره کارشناسی پیوسته رشته علوم آزمایشگاهی در دانشگاه های تهران، شیراز، اصفهان، تبریز و اهواز و… تاسیس شد و بعد از آن به کاردانی و دکترای حرفه ای تبدیل شده و از سال ۱۳۷۲ به بعد مقاطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته این رشته در دانشگاه های ایران ارائه می گردد.
دروس رشته علوم آزمایشگاهی
رشته علوم آزمایشگاهی در مقطع کارشناسی ۷ ترم دارد و طول دوره ی آن ۴ سال است. دروس این رشته در مقطع کاردانی ۷۲ واحد و در مقطع کارشناسی پیوسته ۱۳۰ واحد دارد. که واحدهای درسی آن در مقطع کارشناسی عبارتند از:
| دروس اختصاصی | دروس پایه | دروس عمومی | کارآموزی در عرصه |
| ۶۱ واحد | ۳۱ واحد | ۲۲ واحد | ۱۶ واحد |
دروس پایه رشته علوم آزمایشگاهی
| فیزیک عمومی | شیمی عمومی و آزمایشگاه شیمی عمومی | روانشناسی عمومی |
| آزمایشگاه فیزیک عمومی | بافت شناسی نظری و آزمایشگاه بافت شناسی | زیست شناسی سلولی و مولکولی |
| فیزیولوژی نظری و فیزیولوژی عملی | بیوشیمی عمومی و آزمایشگاه بیوشیمی عمومی | کامپیوتر |
| فیزیک حیاتی | بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی | آناتومی نظری |
| آناتومی عملی | آمار حیاتی |
دروس تخصصی رشته علوم آزمایشگاهی
| بیوشیمی پزشکی1 و آزمایشگاه بیوشیمی پزشکی1 | ایمونوهماتولوژی و آزمایشگاه ایمونوهماتولوژی | انگل شناسی1 (کرم ها) و آزمایشگاه انگل شناسی1 | روش های کنترل کیفی در آزمایشگاه های بالینی | سم شناسی و آزمایشگاه سم شناسی |
| اصول ایمنی و حفاظت در آزمایشگاه | ایمنی شناسی پزشکی و آزمایشگاه ایمنی شناسی پزشکی | انگل شناسی 2 (تک یاخته و حشره شناسی پزشکی) و آزمایشگاه انگل شناسی 2 | بیوشیمی پزشکی 2 و آزمایشگاه بیوشیمی پزشکی 2 | ژنتیک پزشکی |
| خون شناسی1 و آزمایشگاه خون شناسی1 | هورمون شناسی و آزمایشگاه هورمون شناسی | خون شناسی 2 و آزمایشگاه خون شناسی 2 | باکتری شناسی پزشکی و آزمایشگاه باکتری شناسی پزشکی | سمینار |
| میکروب شناسی عمومی و آزمایشگاه میکروب شناسی عمومی | ویروس شناسی پزشکی و آزمایشگاه ویروس شناسی پزشکی | آسیب شناسی عمومی و آزمایشگاه آسیب شناسی عملی | فارماکولوژی | متون انگلیسی |
| اصول فنی و نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی | قارچ شناسی پزشکی و آزمایشگاه قارچ شناسی پزشکی | اصول مدیریت و قوانین آزمایشگاه | آشنایی با بیماری های داخلی | ترمینولوژی پزشکی |
دانشگاه های ارائه دهنده رشته علوم آزمایشگاهی
| نام دانشگاه | نوع رشته | ظرفیت | شهر | جنسیت | نوع آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی تهران | روزانه | 45 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | روزانه | 18 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | روزانه | 17 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی ایران | روزانه | 28 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | شهریه پرداز | 7 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی | شهریه پرداز | 8 | تهران | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان | روزانه | 15 | اصفهان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شیراز | روزانه | 40 | شراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی مشهد | روزانه | 25 | مشهد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی البرز | روزانه | 22 | کرج | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی تبریز | روانه | 35 | تبریز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان | شهریه پرداز | 8 | اصفهان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شیراز | شهریه پرداز | 10 | شیراز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی مشهد | شهریه پرداز | 5 | مشهد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی البرز | شهریه پرداز | 5 | کرج | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی بابل | روزانه | 20 | بابل | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی مازندران | روزانه | 25 | ساری | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی قزوین | روزانه | 20 | قزوین | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی کاشان | روزانه | 25 | کاشان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی یزد | روزانه | 20 | یزد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی قم | روزانه | 18 | قم | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی همدان | روزانه | 25 | همدان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی مازندران | روزانه | 15 | آمل | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی گلستان | روزانه | 15 | گرگان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شاهرود | روزانه | 20 | شاهرود | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی زنجان | روزانه | 25 | زنجان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی اراک | روزانه | 25 | اراک | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور | روزانه | 23 | اهواز | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی سمنان | روزانه | 22 | سمنان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی کرمان | روزانه | 20 | کرمان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی ارومیه | روزانه | 25 | ارومیه | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی گیلان | روزانه | 18 | لنگرود | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی سبزوار | روزانه | 18 | سبزوار | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه | روزانه | 25 | کرمانشاه | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی اردبیل | روزانه | 22 | اردبیل | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد | روزانه | 21 | شهر کرد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی شیراز | روزانه | 15 | داراب | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی بوشهر | روزانه | 20 | بوشهر | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی | روزانه | 20 | بجنورد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی لرستان | روزانه | 15 | خرم آباد | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی یاسوج | روزانه | 20 | یاسوج | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی بندر عباس | روزانه | 20 | بندر عباس | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی بیرجند | روزانه | 25 | بیرجند | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی کردستان | روزانه | 20 | سنندج | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی قزوین | شهریه پرداز | 5 | قزوین | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی فسا | روزانه | 20 | فسا | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی کاشان | شهریه پرداز | 5 | کاشان | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی جهرم | روزانه | 23 | جهرم | هردو | با آزمون |
| دانشگاه علوم پزشکی سیرجان | روزانه | 20 | سیرجان | هردو | با آزمون |
برای انتخاب رشته می توانید از نرم افزار انتخاب رشته کنکور سراسری آکو استفاده کنید.
گرایش های رشته علوم آزمایشگاهی
داوطلبانی که قصد ادامه تحصیل در رشته علوم آزمایشگاهی را دارند، امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری برای این رشته وجود دارد. گرایش های این رشته برای کسانی که قصد ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری را دارند به صورت زیر است.
گرایش های کارشناسی ارشد علوم آزمایشگاهی
- شیمی بالینی
- خون شناسی
- انگل شناسی
- میکروب شناسی و ویروس شناسی
- قارچ شناسی
- ژنتیک انسانی
- بیوتکنولوژی
- فیزیولوژی
- ایمونولوژی شناسی
- فیزیک پزشکی
گرایش های دکتری علوم آزمایشگاهی
- سم شناسی
- مهندسی بافت
- زیست فناوری پزشکی
- بیولوژی تولید مثل
- انفورماتیک پزشکی
- خون شناسی آزمایشگاهی و علوم انتقال خون
مهارت های لازم برای رشته علوم آزمایشگاهی
دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی باید به درس زیست و شیمی علاقۀ زیادی داشته باشند. یک کارشناس علوم آزمایشگاه باید بتواند نمونه گیری و خون گرفتن را به درستی انجام دهد. سرعت عمل بالا و دقت کافی داشته باشد و بهداشت را رعایت کند.
به بیماران شرایط لازم برای آزمایشات مختلف را متذکر شود. دانشجویان این رشته با نمونه های بافتی و ادار و مدفوع نیز سر و کار دارند. به همین دلیل کسانی که به بو یا آزمایش ادرار و مدفوع حساس نیستند و به کارهای آزمایشگاهی و عملی علاقه دارند میتوانند در این رشته موفق شوند.
بازار کار رشته علوم آزمایشگاهی
رشته علوم آزمایشگاهی مانند سایر رشته های علوم پزشکی بازار کار خوبی دارد. در شرح بازار کار این رشته باید ذکر کنیم که فارغ التحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی میتوانند در مراکز زیر مشغول به کار شوند:
- بیمارستان ها
- آزمایشگاه ها
- مراکز درمانی
همچنین میتوانند در آزمایشگاه های تشخیص طبی نیز مشغول به کار شوند و مسئولیت بخش‌هایی مثل ایمونولوژی، هورمون شناسی، انگل شناسی و… را بر عهده بگیرند. علاوه بر آن اشتغال در مراکز انتقال خون، پزشکی قانونی و آزمایشگاه های صنایع دارویی و غذایی برای فارغ التحصیلان این رشته گزینه مناسبی است.
درآمد رشته علوم آزمایشگاهی در ایران
فارغ التحصیلان این رشته در مقطع دکتری اجازه راه اندازی آزمایشگاه در گرایش تخصصی خود را دارند و فارغ التحصیلان علوم آزمایشگاهی با توجه به محل کاری که در آن مشغول هستند درآمدهای متفاوتی دارند. اما بطور کلی می توان گفت درآمد مشاغل این رشته تقریبا بالا است و جزو رشته هایی است که با تخصص یافتن در آن می توانید درآمد بالابب بدست بی آورید.
- کارشناس علوم آزمایشگاهی: درآمد کارشناس علوم آزمایشگاهی که در بیمارستان ها و یا مراکز درمانی عمومی کار می کنند تقریبا با درآمد کارکنان دولت یکی است. و طبق تجربه و محیط کار از 8 میلیون تومان شروع شده و تا ماهی 15 میلیون تومان هم می تواند برسد.
- کارشناس علوم آزمایشگاهی خصوصی: افرادی که در آزمایشگاه های خصوصی کار می کنند نسبت به کارکنان بخش های دولتی درآمد بیش تری خواهند داشت. البته این مقدار به تعداد مراجعه کنندگان و موقعیت مکانی آزمایشگاه هم مرتبط است اما بطور کلی درآمدشان بین 10 تا 25 میلیون تومان در ماه حدس زده می شود.
- مدیر آزمایشگاه:مدیران آزمایشگاه ها با توجه به این که مدیریت بخش خصوصی و یا دولتی را بر عهده دارند، درآمدشان از 20 میلیون تومان شروع شده و تا 50 میلیون تومان در ماه می تواند برسد.
- اشتغال در مراکز تحقیقاتی: افرادی که در مراکز تحقیقاتی مشغول به کار هستند با توجه به نوع پروژه و مقدار بودجه معمولا درآمدی بین 10 تا 30 میلیون تومان در ماه دارند.
- کارشناس ارشد در شرکت ها ( دارویی و یا بیوتکنولوژی): کارشناسانی که در شرکت های دارویی و یا بیوتکنولوژی کار می کنند ممکن است نقش های متفاوتی در شرکت داشته باشند. اما معمولا درآمد این گروه از افراد بین 15 تا 50 میلیون تومان در ماه تخمین زده می شود.
تحصیل رشته علوم آزمایشگاهی در جهان
رشته علوم آزمایشگاهی یکی از رشته های پیراپزشکی پر کاربرد می‌باشد. کشور های مختلفی شرایط تحصیلی متفاوتی را برای تحصیل در این رشته دارند. در حال حاضر ۳ انجمن بزرگ در آمریکا برای علاقه مندان به حوزه آزمایشگاه بالینی وجود دارد. اهمیت بهداشت جهانی باعث شده که تقریبا در همۀ کشورها آزمایشگاه های تشخیص طبی زیادی احداث شود تا از شیوع انوع بیماری جلوگیری شود.
به همین دلیل این رشته و گرایش های آن بازار کار خوبی دارد. از جمله دانشگاه های پذیرنده رشته علوم آزمایشگاهی میتوان به دانشگاه هاروارد آمریکا، اوفنبرگ آلمان، تاسمانیا در استرالیا و دانشگاه ایالت شمالی اشاره کرد.
درآمد رشته علوم آزمایشگاهی در جهان
میزان درآمد کارشناسان این رشته در خارج از کشور تا حد زیادی بستگی به گرایش و تخصص آن‌ها دارد. میزان درآمد آن‌ها در کشورهای مختلف متفاوت است. اما در بیشتر کشورهای جهان دارای درآمد بالایی هستند. برای مثال در آمریکا درآمد ابتدایی یک کارشناس علوم آزمایشگاهی حدود 55.000 دلار است و در مراتب بالاتر به 100.000 دلار در ماه می رسد.
و یا در کانادا افراد تازه کار در حوزه علوم آزمایشگاهی از 50.000 دلار کانادا درآمدشان شروع شده و تا 85.000 دلار کانادا کسب می کنند. همچنین درآمد این رشته در کشوری مثل امارات و عربستان سعودی هم بالا است و شاغلان این رشته می توانند درآمدی بین 60.000 تا 120.000 دلار در سال داشته باشند. در ادامه درآمد رشته علوم آزمایشگاهی را در سایر کشورهای جهان مشاهده می کنید:
| نام کشور | میزان درآمد (کم ترین تا بیش ترین) |
| انگلستان | 25.000 پوند/ 50.000 پوند |
| استرالیا | 60.000 دلار استرالیا/ 100.000 دلار استرالیا |
| آلمان | 40.000 یورو/ 70.000 یورو |
| سوئیس | 70.000 فرانک/120.000 فرانک |
| اسکاندیناوی(سوئد، نروژ و دانمارک) | 40.000 یورو/ 70.000 یورو |
آخرین رتبه قبولی علوم آزمایشگاهی
در ادامه مقاله معرفی رشته علوم آزمایشگاهی به رتبه قبولی مناطق می‌پردازیم. سهمیه مناطق به چه کسانی تعلق می‌گیرد:
- سهمیه منطقه 1: افرادی که 3 سال آخر تحصیلشان را در شهرهای بزرگی مثل تهران، اصفهان، مشهد و … گذرانده‌اند که از لحاظ آموزشی در یک سطج قرار دارند.
- سهمیه منطقه 2: افرادی که 3 سال آخر تحصیل خود را در مراکز استان‌ها و شهرستان‌های بزرگ گذرانده‌اند.
- سهمیه منطقه 3: افرادی که 3 سال آخر تحصیلشان را در مناطق دورافتاده و کم برخوردار گذرانده‌اند. همچنین اگر 2 سال آخر تحصیل خود را در خارج از کشور گذرانده‌اند و کلیه داوطلبان معلول
تیم مشاوره تحصیلی مهندس حاج کرم
در این مقاله سعی کردیم دید جامع و کاملی از این رشته را ارائه دهیم. اگر قبولی در کنکور و بهترین دانشگاه‌های کشور هدف شماست و می‌خواهید با ورود به دانشگاهی معتبر و انتخاب رشته‌ای مناسب آینده شغلی خود را به بهترین شکل بسازید.
تیم مشاوره تحصیلی و برنامه ریزی آکو به مدیریت مهندس حاج کرم در کنار شما خواهد بود. ما به شما کمک میکنیم تا در مهم‌ترین سال زندگی‌تان، بهترین خود را اجرا کنید و عالی‌ترین نتیجه را بگیرید. شما می‌توانید برای ارتباط با برترین مشاوران کشور با شماره 02633408944 ارتباط برقرار کنید.
به اینستاگرام آکو سر بزنید.
دانشگاه های پذیرنده رشته علوم آزمایشگاهی کدام اند؟
از دانشگاه های معتبر برای رشته ی علوم آزمایشگاهی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱_دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تهران
۲_دانشگاه علوم پزشکی شیراز
۳_دانشگاه علوم پزشکی قزوین
۴_دانشگاه علوم پزشکی تبریز
۵_دانشگاه علوم پزشکی زنجان
