چالش حضوری بودن امتحانات ترم اول

همان‌طور که در جریان هستید، حدوداً دو سالی می‌شود که آموزش در مدارس به دلیل شیوع ویروس کووید 19 به صورت غیرحضوری و آنلاین برگزار می‌شود. وجود آموزش آنلاین باعث شده است که مدارس از حضوری بودن امتحانات ترم اول و دوم جای خود را به مجازی داده‌اند. اما آیا حضوری بودن امتحانات نوبت اول و دوم امسال قطعی است؟ اصلا چرا اصرار بر برگزاری حضوری امتحانات ترم اول مدارس وجود دارد؟

از روزی که این شیوه در آموزش مدارس به کار گرفته شد، روش تدریس آنلاین و برگزاری امتحانات غیرحضوری همواره مورد بحث همه‌ی افراد از جمله معلمان، اولیای دانش‌آموزان و حتی خود دانش‌آموزان بوده است. برخی افراد موافق این روش هستند و همچنین برخی دیگر نیز ساز مخالف می‌زنند. اما نظر مشاوره تحصیلی آکو در این باره چیست؟

چند ماهی است که به دلیل انجام واکسیناسیون تعداد زیادی از افراد جامعه، دوباره بحث حضوری بودن امتحانات بر سر زبان‌ها افتاده است. اعلام این موضوع از سوی مقام‌های مربوطه، باعث شده است که دوباره اختلاف نظرهایی از سوی مخالفان و موافقان این طرح مطرح شود. در ادامه بیشتر به این مبحث می‌پردازیم.

حضوری بودن امتحانات ترم اول مدارس سال 1400

بله حضوری بودن امتحانات نوبت اول مدارس در سال 1400 قطعی است. البته این حضوری بودن چندین بند دارد که در ادامه به بررسی آن می پردازیم. اگر شما در مقطع دوازدهم یا نهم هستید، امتحانات ترم اول امسال شما به صورت حضوری برگزار خواهد شد.

[aparat id=’XmqrZ’]

از طرفی دیگر امتحان افرادی که در شهریور ماه در آزمون کشوری نتوانستند نمره قبولی در مقطع دوازدهم کسب کنند نیز باید به صورت حضوری امتحان دهند.

در بقیه مقاطع همه چیز به عهده مدرسه و ستاد مبارزه با کرونا استانی واگذار گردیده است. به طوری که اگر شهر شما از نظر کرونایی، نارنجی است، حق برگزاری امتحانات نوبت اول حضوری را ندارد و مدارس باید به صورت آنلاین امتحان بگیرند. در مناطق زرد این موضوع که در مدرسه یا از طریق سیستم آنلاین برگزار شود، به عهده مدیران است و در مناطق سبز به صورت حضوری خواهد بود.

البته طبق آخرین بخش نامه در مورد مقاطع ابتدایی، امتحانات تا حد ممکن به صورت غیرحضوری برگزار خواهد شد و در مقطع متوسطه دوم حضوری بودن امتحانات نوبت اول مدارس پیشنهاد شده است. متوسطه اول نیز طبق نظر ستاد استانی انجام می شود.

امتحانات ترم دوم سال 1401 مجازی خواهد بود؟

با توجه به مباحث بیان شده در قسمت قبل در مورد امتحان ترم اول، تمامی مقاطعی که در دی ماه اجباری بودند، در خرداد نیز باید به صورت اجباری آزمون دهند. در مورد بقیه مقاطع که به ستادهای استانی تحویل داده شده، باید به وضعیت نقشه کرونایی کشور در آن زمان نگاه کرد.

البته با توجه به واکسیناسیون عمومی کشور و کاهش ابتلا به کرونا، احتمال برگزاری آزمون های مدارس و حتی حضوری شدن کلاس ها بعد از عید، دور از ذهن نخواهد بود.

آموزش حضوری یا آموزش مجازی برای مدارس

اخیراً با توجه به غیرحضوری شدن آموزش و امتحانات، دغدغه‌های فراوانی برای خانواده‌های دانش‌آموزان، خود دانش‌آموزان و همین‌طور کادر مدرسه ایجاد شده است. وجود ویروس کووید 19، شرایطی را در جامعه ایجاد کرده که اکثر افراد درواقع نمی‌توانند تصمیم قاطع بگیرند که در این شرایط، روش مناسب آموزش کدام است.

از یک سو نگرانی‌های اولیای دانش‌آموزان وجود دارد که با حضوری بودن امتحانات ترم اول و آموزش حضوری در مدارس، سلامتی فرزندانشان به خطر بیفتد. از سوی دیگر برخی از کارشناسان آموزشی معتقدند که ادامه تدریس آنلاین و امتحانات غیرحضوری می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به روند آموزش دانش‌آموزان وارد کند.

بیشتر بخوانید: امتحانات حضوری دانشگاه ها

آسیب شناسی آموزش غیرحضوری

در شرایط موجود، همان گونه که وجود آموزش آنلاین در مقاطعی به سود دانش‌آموزان بوده است، همچنین در مواردی نیز آسیب‌هایی به وجود آورده است که غیرقابل‌انکار خواهد بود. این آسیب‌ها از دو منظر قابل بررسی هستند، یکی از سوی دانش‌آموزان و دیگری از منظر معلمان. در ادامه به برخی از این آسیب‌ها اشاره می‌کنیم.

زمانی که دانش‌آموزان در کلاس‌های آنلاین حضور دارند، با چالش‌های متنوعی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. در حقیقت اساس و پایه روش‌های آموزشی در کشور ما، پاسخگوی نیازهای دانش‌آموزان در زمان آموزش غیرحضوری نیست.

از مهم‌ترین چالش‌های موجود، وجود نداشتن طرح درس مناسب برای آموزش درست به دانش‌آموزان است. بدین معنا که به دلیل غیرمنتظره بودن این شرایط، معلمان برای تدریس غیرحضوری به اندازه کافی آمادگی ندارند و همچنین آموزش ندیده‌اند.

برخی از معلمان، دانش‌آموزان و والدین آنها، آشنایی کافی با ابزارهای آموزشی و فناوری ندارند. به طور مثال استفاده کردن از اپلیکیشن‌های مختلف برای آموزش و یا استفاده از گوشی‌های تلفن همراه هوشمند برای عده ای از آنها بسیار مشکل است.

علاوه بر این‌ها، استفاده از اپلیکیشن شاد نیز برای دانش‌آموزان و معلمان دردسرهای فراوانی ایجاد کرده است. همچنین سرعت پایین و آزاردهنده اینترنت که باعث می‌شود محتوای درسی به صورت نیمه کاره رد و بدل شود، عواملی هستند که کیفیت آموزش را پایین می‌آورند.

حتی زمانی که دانش‌آموزان تکالیف خود را برای معلمان ارسال می‌کنند، به دلیل اینکه تعداد آنها زیاد است، امکان بررسی و توجه کافی به تکالیف تک‌تک آنها وجود ندارد و همین موضوع باعث می‌شود که دانش‌آموزان به انجام تکالیف خود اهمیت ندهند و در نتیجه آن دروس را به خوبی یاد نخواهند گرفت.

از دست رفتن فرصت با آموزش های آنلاین

هنگامی که دانش‌آموزان در کلاس درس حضوردارند، معلمان نظارت کافی روی رفتار و همین طور یادگیری آنها دارند. زمانی که دانش‌آموزان به صورت آنلاین با معلمان خود ارتباط برقرار می‌کنند، امکان نظارت مستقیم روی آنها از سوی معلمان وجود ندارد و این مسئله را می‌توان شروعی برای ایجاد چالش‌های متفاوت دانست.

زمانی که دانش‌آموزان در مدارس حضور داشتند، امکان انجام دادن فعالیت‌های گروهی و یا حتی ورزش‌های دسته جمعی در مدارس وجود داشت. همچنین فعالیت‌های فرهنگی مدارس، برای عده‌ای فرصت شکوفا شدن خلاقیتشان را ایجاد می‌کرد.

متأسفانه با شیوع ویروس کووید 19 و تعطیلی مدارس، فرصت همکاری با گروه‌های همسالان و شانس دوست‌یابی برای آنها بسیار کم شده است.

برخی از دانش‌آموزان باوجوداینکه حدود دو سالی است که از آموزش آنلاین می‌گذرد، هنوز نتوانستند خود را با شرایط جدیدی که در آن حضور دارند، سازگار کنند. به همین دلیل با گروه کثیری از دانش‌آموزان مواجه هستیم که انگیزه یادگیری در آنها به طور کلی از بین رفته است و مسئولیت‌پذیری برای یادگیری دروس از جانب آنها مشاهده نمی‌کنیم.

متأسفانه اخیراً مشاهده می‌کنیم که در بین افکار عمومی‌شان و منزلتی که معلمان دارا بودند، خدشه دار شده است. به دلیل وجود شرایط خاص در دوره آموزش آنلاین، بسیاری از افراد، معلمان را سیبل توهین‌های خود قرار داده اند و این موضوع جای بسی تاسف دارد.

در فرایند یاددهی – یادگیری که بین معلمان و دانش‌آموزان شکل می‌گیرد، به خوبی می‌توان نقش کم‌رنگ مدیران مدارس را حس کرد. بدین معنا که در روند آموزش حضوری درواقع مدیران را می‌توان رهبران مدارس به شمار آورد و مهم‌ترین عضو مدرسه هستند.

کاهش نقش دبیر و مدرسه

در زمانی که آموزش‌ها به صورت آنلاین انجام می‌شود، بیشترین چالش، از یک سو گریبان‌گیر معلمان است و از سوی دیگر دانش‌آموزان و والدین آنها را درگیر کرده است. عدم وجود مدیریت درست، باعث می‌شود به تعاملی که بین والدین و مدارس وجود دارد، خدشه وارد شود.

علاوه بر مدیران مدارس، نقش کمرنگ مدیران رده بالای آموزشی درکشور نیز کاملاً ملموس است. به طوری‌که آنها قادر نیستند، برای بازگشایی یا عدم بازگشایی مدارس، تصمیمی قطعی بگیرند. بدین معنا که هیچ دستورالعمل مشخصی از سمت مدیران آموزشی کشور برای حضوری بودن امتحانات ترم اول مدارس وجود ندارد.

آسیب شناسی آزمون‌های غیرحضوری

اخیراً با توجه به ادامه‌دار شدن ویروس کووید 19، برای حضوری بودن امتحانات ترم اول، شک و شبهه‌هایی وجود دارد. از سویی به علت شیوع بیماری، عده‌ای با حضوری شدن امتحانات مخالفت می‌کنند و از طرف دیگر گروهی به علت عدم وجود سلامت و عدالت در امتحانات آنلاین، به برگزاری حضوری بودن امتحانات ترم اول معتقد هستند. در ادامه به آسیب‌های آزمون‌های غیرحضوری اشاره می‌کنیم.

آزمون آنلاین و آسیب های آن

در آزمون‌های آنلاین، در واقع نظارتی بر عملکرد دانش‌آموزان در زمان برگزاری امتحان وجود ندارد و همین امر یکی از دلایل وجود تقلب و به خطر افتادن سلامت آزمون خواهد بود. از این منظر آزمون‌های آنلاین فاقد کیفیت لازم هستند و ارزشیابی معتبری محسوب نمی‌شوند.

از سویی دیگر می‌توان عدم وجود عدالت را در این آزمون‌ها مشاهده کرد. بدین معنا که ممکن است فردی در طول امتحان با مشکلات فنی سامانه برگزاری آزمون مواجه شود، مانند قطعی اینترنت یا کندی سرعت سامانه. در این صورت نیز می‌توان ادعا کرد که آزمون آنلاین از عدالت لازم برخوردار نیستند.

از دیگر آسیب‌های آزمون غیرحضوری این است که افراد ممکن خواهد بود در طول آزمون، آن‌چنان که باید، به قوانین آزمون پایبند نباشند و آن را جدی نگیرند. برای مثال دانش‌آموزان جهت ورود به جلسه امتحان زمان‌بندی دقیق را مدنظر قرار ندهند و همچنین قوانین آزمون را رعایت نکنند.

لازم به ذکر است که بدانید برای اغلب آسیب‌هایی که بیان شد، راهکارهایی نیز مطرح می‌شود. اما در این برهه سیاست‌گذاران آموزشی ترجیح می‌دهند که به جای یافتن راهکار مناسب برای چالش‌های موجود، به دنبال راهی برای منحل کردن آزمون‌های آنلاین باشند.

آسیب شناسی آزمون‌های حضوری در امتحانات ترم اول

اخیراً خبری از سوی سیاست‌گذاران آموزشی درکشور منتشر شد که محل بحث بسیاری از افراد شده است. برای دانش‌آموزانی که در طول این دو سال، روند آموزش آنها کاملاً به صورت غیرحضوری بوده است، شنیدن این خبر نگرانی‌هایی را برای آنها و والدین‌شان ایجاد کرده است.

موضوعی که برای دانش‌آموزان مطرح شده این است که وقتی آموزش‌ها به صورت آنلاین صورت گرفته، دلیل موجهی برای حضوری بودن امتحانات ترم اول مدارس امسال وجود ندارد. بدین معنا که ارزشیابی را باید بر اساس نوع آموزش تعیین کنند.

از طرفی دیگر این دغدغه برای دانش‌آموزان به وجود آمده است که امکان کم شدن نمرات آنها و افت تحصیلی در این ترم بسیار زیاد است. زیرا به‌هرحال بر کسی پوشیده نیست که دانش‌آموزان آن‌طور که باید قوانین و سلامت آزمون آنلاین را رعایت نمی‌کردند و با همین روش‌ها نمرات بالایی کسب می‌کردند.

برخی کارشناسان آموزشی معتقدند که حضوری بودن امتحانات ترم اول در مدارس ، می‌تواند استرس و نگرانی‌های زیادی در دانش‌آموزان ایجاد کند و بار روانی سنگینی را متحمل شوند که این استرس‌ها برای آنها در این سنین مشکل‌آفرین خواهد شد؛ بنابراین تصمیم گیرندگان باید به عواقب تصمیماتی که می‌گیرند کاملاً آگاه باشند.

لازم به ذکر است که آموزش مجازی در این مدت آن‌طور که انتظار می‌رفت، پیش نرفت و آموزش‌ها کامل نبودند؛ بنابراین نمی‌توان از دانش‌آموزان انتظار داشت که پس از دریافت آموزش دست و پا شکسته غیرحضوری، در ارزشیابی به صورت حضوری شرکت کنند.

افزایش اضطراب در دانش آموزان با حضوری بودن امتحانات نوبت اول

شرکت کردن در آزمون‌های حضوری می‌تواند علاوه بر ایجاد استرس آزمون در دانش‌آموزان، ترس از ابتلا به ویروس کووید 19 میان شرکت کنندگان در امتحان را نیز به دنبال داشته باشد.

همچنین برگزاری امتحانات حضوری در شرایطی که آموزش‌ها غیرحضوری بوده، احتمال شکست خوردن و کسب نمره پایین در امتحانات را بالا می‌برد. درنتیجه افزایش پرخاشگری در دانش‌آموزان را به دنبال خواهد داشت و همچنین اعتماد به نفس آنها را نیز از بین خواهد برد.

پس از برگزاری آزمون‌های حضوری، قطعاً شاهد به‌وجودآمدن مشکلات عدیده‌ای در بین نوجوانان و خانواده‌ها خواهیم بود که تمام این مشکلات، ناشی از تصمیم‌گیری‌های اشتباه در بین مدیران آموزشی است که تأثیر آن در خانواده‌ها نیز رسوخ می‌کند.

آزمون آنلاین به جای امتحانات حضوری ترم اول مدارس

همچنان که به امتحانات پایان ترم نزدیک‌تر می‌شویم، اضطراب حضوری بودن امتحانات ترم اول امسال نیز به سراغ دانش‌آموزان و همچنین والدین آنها می‌رود. سیاست‌گذاران آموزشی می‌توانند به جای ایجاد دغدغه‌های فراوان برای دانش‌آموزان و خانواده‌ها، راهکارهایی را در پیش بگیرند که به سلامت آزمون و کیفیت آن بیفزایند.

دست‌اندرکاران طراحی آزمون، برای جلوگیری از به خطر افتادن سلامت و کیفیت آزمون‌های آنلاین می‌توانند تدابیری بیندیشند که علاوه بر درست انجام شدن آزمون‌ها، اضطراب حضوری شدن امتحانات را نیز از دوش دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها بردارند. در ادامه به برخی از این راهکارها اشاره می‌کنیم.

راهکار افزایش کیفیت آزمون آنلاین برای مدارس

اولین راهکار پیشنهادی این است که سامانه‌ای را برای آزمون طراحی کنند که کمترین قطعی را داشته باشد. همچنین باید آزمون را طوری طراحی کنند که دانش‌آموزان سؤالات را به صورت تک‌تک پاسخ داده و پیش بروند. استفاده از این روش، احتمال چک کردن سؤالات و پاسخ‌ها با یکدیگر را به حداقل می‌رساند.

در بخش دیگر سامانه، امکان اینکه دانش‌آموزان بتوانند به سؤالات قبلی بازگردند و یا پاسخ‌های خود را اصلاح کنند، وجود نداشته باشد؛ بنابراین با این ترفند از تبادل پاسخ‌ها با یکدیگر جلوگیری به عمل می‌آید و هرکس هر اندازه‌ای که مطالعه کرده، می‌تواند پاسخگو باشد و نمره بگیرد.

لازم به ذکر است که در آزمون‌های آنلاین باید وقت کمتری نسبت به آزمون‌های حضوری در نظر گرفته شود. همچنین هر فردی صرفاً یک بار اجازه ورود به جلسه امتحان آنلاین را داشته باشد و برای بار بعد، دیگر مجاز به شرکت در آزمون نخواهد بود.

[aparat id=’pOqYs’]

افزایش سلامت آزمون های آنلاین

روش دیگری که برای افزایش سلامت آزمون آنلاین انجام می‌شود این است که ترتیب سؤالات کاملاً به هم ریخته باشد. بدین معنا که صورت سؤال شماره یک، برای هر دانش‌آموز با دیگری متفاوت باشد. همچنین ترتیب گزینه‌های سؤالات چهارگزینه‌ای را نیز باید به صورت به‌هم‌ریخته طراحی کرد تا امکان وجود تقلب را کاهش داد.

روش دیگری وجود دارد که اغلب دانش‌آموزان از آن فراری هستند. این روش پرسش شفاهی از آنها است. بدین معنا که معلم به صورت تصویری با دانش‌آموزان تماس برقرار می‌کند و سوالات خود را به صورت شفاهی از آنان می‌پرسد. در این روش نیز احتمال وجود تقلب در امتحان به شدت کاهش می‌یابد.

راهکارهای موثر برای دانش‌آموزان

وجود آموزش آنلاین و همچنین آزمون آنلاین را نمی‌توان به طور کلی رد کرد. به دلیل اینکه با گسترش فناوری‌ها، نیاز افراد به دریافت یک سری آموزش‌های آنلاین نیز افزایش می‌یابد. پس می‌توان برای افزایش کیفیت نتایج ارزشیابی و دستیابی به موفقیت، توصیه‌هایی را مدنظر قرار داد که در ادامه مطرح خواهیم کرد.

ابتدا دانش‌آموزان باید از سلامت وسایل الکترونیکی خود که به وسیله آن قصد شرکت در امتحان را دارند و همچنین از اتصال دستگاه خود به اینترنت، اطمینان پیدا کنند. با این کار از بروز مشکلات ناخواسته‌ای که ممکن است وقت امتحان را بگیرد، جلوگیری می‌شود.

قبل از آزمون تمام مطالب درسی را مطالعه کنند و همچنین از زمان انجام آزمون و نحوه ارزشیابی اعم از تستی، تشریحی و… مطلع شوند تا طبق آن زمانبندی و برنامه ریزی کنند. مکان خلوت و مناسبی را نیز انتخاب کنند تا بتوانند با آرامش و تمرکز، آزمون خود را پشت سر بگذارند.

در هنگام آزمون اضطراب را از خود دور کنند و با تمرکز شروع به پاسخ‌دهی به سؤالات کنند. توجه به ساعت در زمان برگزاری آزمون نیز از نکته‌های بسیار مهم می‌باشد که باعث می‌شود زمان‌بندی به شکل دقیق‌تری انجام شود.

پس از اتمام آزمون و ارسال کردن جواب‌ها، دانش‌آموزان می‌توانند به منابع درسی خود رجوع کنند و درست یا غلط بودن جواب‌های خود را ارزیابی کنند. با این روش می‌توانند نمره احتمالی خود را متوجه شوند. با به‌کاربردن این چند توصیه، دانش‌آموزان می‌توانند بدون تقلب کردن و با حفظ آرامش، آزمون‌های خود را با موفقیت پشت سر بگذارند.

مشاوره تحصیلی آکو درباره حضوری بودن امتحانات ترم اول مدارس میگوید

به طور کلی نمی‌توان با قطعیت تعیین کرد که آزمون‌های حضوری بهتر هستند یا آزمون‌های غیرحضوری. ولی لازم است بدانیم که هر یک از آنها معایب و محاسن خود را دارند. البته این شرایط موجود در کشور و همچنین مدرسه است که تعیین می‌کند کدام روش آزمون بهتر است انجام شود.

با توجه به بحث‌هایی که مطرح کردیم به این نتیجه می‌رسیم، باوجوداینکه ویروس کووید 19 چالش‌هایی را برای سیستم آموزشی کل دنیا، از جمله کشور ما ایجاد کرد، اما از طرف دیگر موجب شناخت ما از آموزش مجازی شده است و اینکه چگونه از این شیوه آموزش در جهت درست و به‌جا استفاده کنیم.

کارشناسان آموزش که معتقد به حضوری بودن امتحانات ترم اول در مدارس و دانشگاه ها هستند، قطعاً اطلاع دارند که در کشور ما زیرساخت‌ها و امکانات لازم برای طراحی و اجرای آموزش‌های آنلاین و با کیفیت وجود ندارد. ازطرفی نه معلمان آموزش کافی دیده‌اند و نه دانش‌آموزان نحوه‌ی برقراری ارتباط با آموزش آنلاین را فراگرفته‌اند.

پس بنابراین در این شرایطی که به شکل درست آموزش داده نشده است، چگونه می‌توان انتظار داشت که ارزشیابی به شکل درست و مناسبی انجام شود؟ در این شرایط بهترین تصمیمی که ناظران و مسئولان مربوطه توانستند اتخاذ کنند ، حضوری بودن امتحانات ترم اول مدارس امسال بود هرچند که در نوبت اول دانش آموزان نتوانستند موفق عمل کنند.